Λίγες σκόρπιες σκέψεις κι από μένα.
Για το θέμα "τί να λέω στα άλλα παιδιά όταν με ρωτάνε, για να μην τα πληγώσω" έχω δύο σημειώσεις. Η πρώτη είναι το προφανές, ότι κανένας θρησκόληπτος δεν πολυκαίγεται για το αν θα πληγώσει το άθεο παιδί ή το παιδί του άθεου όταν του λέει ότι θα καεί σε κάποια κόλαση. Σαφώς και δε σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνουμε τα ίδια, απλά ας το κρατάμε υπ'όψιν μας. Η δεύτερη είναι ότι, κατά την προσωπική μου άποψη, μια χαρά λειτουργεί η μη-επικριτική ειλικρίνεια. Καλό το παραμυθάκι και η αποφυγή μέσω χιούμορ, αλλά δεν βλέπω το πρόβλημα για μια απάντηση του στυλ "δε χρειάζεται κάποιος θεός για να είσαι καλός άνθρωπος, ο άνθρωπος από μόνος του μπορεί να είναι καλός". Αναλόγως την ηλικία και το υπόβαθρο, μπορεί να έρθει σαν παράδειγμα κι ο Αι Βασίλης, αν ξέρει το παιδάκι ότι δεν υπάρχει, μπορείς να πεις "όπως δε χρειάζεται ο Άι Βασίλης για να κάνει κάποιος ένα δώρο" ή κάτι ανάλογο.
Γιατρος Του Ικα έγραψε:Κάποια καλοπροαίρετη γιαγιά, θεία κλπ.
The road to hell is full of good intentions
Όπως και αν γίνεται το μάθημα των θρησκευτικών, ποτέ δεν έχει σημασία το προκείμενο. Κανένας δεν αποκομίζει τί ιμάτια φοράνε οι παπάδες, κανένας δεν θυμάται πότε έζησε ο τάδε άγιος. Τα υποννοούμενα πλαίσια είναι που "μένουν", αυτά που δε συζητιούνται καν και θεωρούνται αυτονόητα ως βάσεις για το μάθημα. Κανένα μάθημα θρησκευτικών δε θα κάνει ποτέ ειλικρινή εξέταση για το αν υπάρχει θεός και αν θα έπρεπε να υπάρχει θρησκεία - το πολύ πολύ να το επισκεφτεί επιφανειακά, να "συμπεράνει" αυθαίρετα ότι υπάρχει και να προχωρήσει στα επιμέρους μετά.
Όσο αφορά το θέμα ανάπτυξης των αρχών της επιστήμης αντί των τεχνικών λεπτομερειών, θυμάμαι στο Δημοτικό που μου είχε φέρει ο πατέρας μου ένα βιβλίο. Ήταν το αγαπημένο μου βιβλίο σε όλο το Δημοτικό. "Μεγάλοι Εφευρέτες" λεγόταν αν θυμάμαι καλά, κι είχε σκληρό εξώφυλλο, μπλε τόνων, με τον Einstein, κάτι σαν το Enterprise, και διάφορα τέτοια στο εξώφυλλο. Έψαξα να το βρω τώρα, αλλά δεν το βρήκα στο google. Βρήκα
αυτό όμως, που πιθανολογώ πως είναι κάτι ανάλογο. Νομίζω έστω και ένα ή δύο τέτοια βιβλία σ'αυτήν την ηλικία μπορούν να βοηθήσουν πάρα πολύ.
Μια άλλη σχετική προσέγγιση είναι να εμφυσηθεί η χαρά της ανακάλυψης και η απόλυτη ειλικρίνεια από μικρές ηλικίες. Για το δεύτερο, όσο πιο συνοπτικά γίνεται, να πω ότι δεν είναι θέμα θρησκείας μόνο, είναι θέμα σωστής διαπαιδαγώγησης. Είχα προχτές πχ τη γιαγιά μου που κράταγε την ανηψιά μου, 3-4 χρονών, και για να της πάρει μια βεντάλια απ'τα χέρια της έλεγε συνεχώς ότι θα τη "σπάσει" και θα τη "χαλάσει". Όταν της εξήγησα σαν ενήλικα ότι αν την ανοιγοκλείνει δυνατά μπορεί να χαλάσει (και όχι ότι θα χαλάσει έτσι γενικά επειδή την είχε εκείνη στα χέρια της κι είναι ανίκανη), άρχισε να παίζει πιο προσεκτικά. Με τα πολλά, της την πήρε με ένα θεατρικό "αχ το κεφάλι μου, αχ ζεσταίνομαι" και σε 5" μέσα την άφησε σε ένα ράφι. Το παιδάκι αμέσως ρώτησε που είναι η βεντάλια (γιατί προφανώς και δεν είναι ηλίθιο). Η απάντηση πραγματικά με εξόργισε, δεν ξέρω γιατί. "Πάει, την πέταξα απ'το παράθυρο, γιατί τη χάλασες". Ενοχές, κοροϊδία, ψέμματα, ζημιά στην αυτοεκτίμηση, έλλειψη εμπιστοσύνης, από που ν'αρχίσω και που να τελειώσω. Κάπως έτσι ανεύθυνα περνάνε και τα "ο χριστούλης σε βοήθησε", μόνο και μόνο για να μη μπούμε στη διαδικασία να εξηγήσουμε.
Η χαρά της ανακάλυψης είναι έμφυτη σε μικρές ηλικίες, καλλιέργεια θέλει μόνο. Να μην τους κόβεις τα φτερά. "Τί είναι αυτό;" θα πρέπει να είναι η αρχή, όχι το τέλος μ'ένα "τίποτα, ασ'το και πήγαινε στο δωμάτιό σου." Ακούγεται αυτονόητο, αλλά πολλές φορές ο γονιός είναι κουρασμένος ή μπορεί το "αυτό" να είναι... ένας δονητής. Αν μάθει όμως το παιδάκι ότι το να ρωτάει, να ψάχνει, να διερευνά είναι "κακό" και συνοδεύεται από απόρριψη, τότε πώς θα το κάνει μεγαλώνοντας για να ανακαλύψει και τον εαυτό του, και τον κόσμο, και την κάθε αλήθεια πίσω από μεταφορές και παραμυθάκια;
Αυτά τα σκόρπια από μένα για τώρα, νομίζω είναι πολύ μεγάλο το θέμα "ανατροφή" για να παραθέσω όλες τις σκέψεις γι'αυτό