γιατί η εβδομάδα έχει επτά ημέρες?

[AoratiMelani]

Μεταφράζω ένα βιβλίο γνώσεων για παιδιά γραμμένο με μορφή σύντομων ερωταπαντήσεων.

Στην ερώτηση "γιατί η εβδομάδα έχει επτά ημέρες;" διαβάζω την εξής απάντηση: "Η Βίβλος λέει ότι ο Θεός δημιούργησε το Σύμπαν σε έξι ημέρες και την έβδομη αναπαύθηκε."

Φανταστείτε ότι σε πρώτη ανάγνωση, ούτε κι εμένα δεν μου χτύπησε κάτι παράξενο, κι ας ξέρω ότι αυτό είναι λάθος. Το μετέφρασα μηχανικά, κι όταν το ξαναδιάβαζα, τότε μόνο συνειδητοποίησα τι διάβαζα.

Η εβδομάδα των επτά ημερών, όπως μπορεί να μας πληροφορήσει οποιαδήποτε εγκυκλοπαίδεια, υπήρχε ήδη από την αρχαία Βαβυλώνα. Τα ονόματα των ημερών προέρχονταν από τα ονόματα των επτά ουρανίων σωμάτων: ήλιος, σελήνη, και οι πέντε πλανήτες που φαίνονται με γυμνό μάτι και που ήταν γνωστοί στους αστρολόγους της εποχής εκείνης.

Κι έρχομαι τώρα και αναρωτιέμαι, ποιος κερατάς έγραψε την απάντηση στο βιβλίο; Δύο είναι τα ενδεχόμενα: είτε ήταν κάποιος που ενδιαφέρεται να προωθήσει την χριστιανική εκδοχή της ιστορίας, είτε (μακράν το πιθανότερο κατά τη γνώμη μου) ήταν κάποιος που δεν ήξερε ιστορία ουτε κι ενδιαφερόταν να μάθει, κι απλώς επανέλαβε αυτό που νόμιζε σωστό, γιατί έτσι άκουσε στο σχολείο ή γιατί του φαινόταν λογικό ή κι εγώ δεν ξέρω γιατί. Ειλικρινά δεν ξέρω τι από τα δύο θα ήταν χειρότερο - εμένα πάντως το δεύτερο ενδεχόμενο μου φαίνεται πιο τρομακτικό: άγνοια και αδιαφορία που επιτρέπουν στην κυρίαρχη εκδοχή των γεγονότων να διασπείρεται ανενόχλητη.

Μικροπράγματα, θα μου πείτε, εδώ χαλάει ο κόσμος κι εσύ ασχολείσαι με μια παράγραφο σε ένα παιδικό βιβλίο. Τι να πω; Νομίζω ότι τα παιδιά είναι ό,τι πιο σημαντικό υπάρχει. Είναι το μέλλον. Κάθε τι που τα αφορά έχει δεκαπλάσια σημασία απ' όσο αν αφορούσε τους ενήλικες. Και εξοργίζομαι στη σκέψη ότι τα παιδικά βιβλία γράφονται με αδιαφορία και προχειρότητα.

Τα βιβλία που μου στέλνει ο συγκεκριμένος οίκος έχουν συχνά διάφορα τούβλα, αν και συνήθως δεν είναι τόσο μεγάλης σημασίας. Στο βαθμό που μπορώ τα διορθώνω, τι γίνεται όμως αν υπάρχουν κι άλλα που δεν γνωρίζω; Αφήνω κατά μέρος που δεν είναι αυτή η δουλειά μου και δεν πρόκειται να πληρωθώ γι' αυτό.

Έχει και συνέχεια το κείμενο, η οποία είναι αξιοπρεπής. Την παραθέτω έτσι για την ιστορία. Το βιβλίο είναι ισπανόφωνο και λέει "Τα ισπανικά ονόματα των ημερών προέρχονται από τα λατινικά. Οι ρωμαίοι αφιέρωσαν τη Δευτέρα στη σελήνη, την Τρίτη τον Άρη, την Τετάρτη τον Ερμή, την Οέμπτη στον Δία και την Παρασκευή στην Αφροδίτη. Το Σάββατο προέρχεται από το ιουδαϊκό σαμπάτ και η Κυριακή από τον χριστιανισμό."

[egore]

Αόρατη Μελάνη,
τα παιδιά δεν έχουν τις "έτσι είναι και τέλος" γνώσεις που οι μεγαλύτεροι συνήθισαν να μην αμφισβητούν.
Η άγνοια για ορισμένους είναι παραδοχή αδυναμίας και τους οδηγεί να επιβάλλουν την αυθαίρετη συτή γνώση,
αναπαράγοντας την.

Για το συγκεκριμένο θέμα της εβδομάδας των 7 ημερών,
αν και δεν γνωρίζω με σιγουριά, έχω την εντύπωση πως σχετίζεται με τον
σεληνιακό μήνα των 28 ημερών, όπου το 7 είναι ακριβώς το 1/4.

[egore]

Με δεύτερη σκέψη,

οι πρώτες διαδικασίες διαχείρισης γνώσεων που κατανοούμε είναι η ταύτιση και η συνεπαγωγή.
Η ανάλυση και η σύνθεση ακολουθούν. Το άγχος που προκαλεί ο εξαναγκασμός της χρήσης τους,
δίχως κατανόηση, γεννά και το άγχος της άγνοιας.

Στο συγκεκριμένο θέμα, η σύνθεση δύο γνώσεων,
μιας αυθαίρετης (7 ουράνια σώματα) με μια σταθερά (28 ημέρες σεληνιακού μήνα)
οδήγησε σε εδραίωση του 7ημέρου της εβδομάδας ως σταθερά.

[AoratiMelani]

Αυτή η δεύτερη σκέψη νομίζω είναι και η καλύτερη.

Άλλωστε, δεν είχαν τρόπο να ξέρουν ποια είναι η "σταθερή" και ποια η "αυθαίρετη" πληροφορία. Και αν το καλοσκεφτείς, θα δεις ότι και οι δύο αυθαίρετες είναι (δηλαδή τυχαίες). Απλά έτυχε να είναι εύκολα παρατηρήσιμες.

Οπωσδήποτε, πρέπει να παραδεχτώ ότι ο κύκλος της σελήνης έχει πιο προφανή σχέση με τη μέτρηση του χρόνου από όσο έχει η παρουσία ορατών ουρανίων σωμάτων.

Στο κειμενάκι του βιβλίου τώρα, δεν μπορούσα να γράψω ότι το επταήμερο ίσως είναι το ένα τέταρτο του κύκλου της σελήνης, διότι 1. δεν είναι βεβαιωμένο αυτό (έστω κι αν είναι προφανής η συσχέτιση, έστω κι αν το αναφέρουν ως πολύ πιθανό όλες οι εγκυκλοπαίδειες), 2. έχω περιορισμό στον χώρο (και δεν θα μπορούσα να παραλείψω την αναφορά στα 7 ουράνια σώματα, δεδομένου ότι είναι η μόνη βεβαιωμένη ιστορικά).

[egore]

Άλλωστε, δεν είχαν τρόπο να ξέρουν ποια είναι η "σταθερή" και ποια η "αυθαίρετη" πληροφορία. Και αν το καλοσκεφτείς, θα δεις ότι και οι δύο αυθαίρετες είναι (δηλαδή τυχαίες). Απλά έτυχε να είναι εύκολα παρατηρήσιμες.

Βγαίνοντας εκτός θέματος,
αν ορίσουμε το τυχαίο γεγονός ως αυτό που στο παρόν δεν γνωρίζουμε τις αιτίες που το προκαλούν,
αλλά, με τα κατάλληλα μέσα, θα μπορούσαμε να τις γνωρίσουμε στο μέλλον,
τότε η πρώτη πληροφορία (7 ουράνια σώματα) είναι αυθαίρετη γιατί η εκτίμηση ότι έχουμε ικανά μέσα είναι αυθαίρετη
ενώ η δεύτερη (σεληνιακός μήνας 28 ημερών) είναι σταθερή γιατί τα μέσα επαρκούν.

Αν όμως τυχαίο γεγονός είναι αυτό που με κανένα μέσο δεν θα γνωρίσουμε τις αιτίες που το προκαλούν
τότε θα συμφωνήσω ότι και οι δύο πληροφορίες είναι αυθαίρετες.

[Diabolicus]

Sorry που σας διακόπτω το ιδιαίτερο, θα είμαι σύντομος.

Αν όμως τυχαίο γεγονός είναι αυτό που με κανένα μέσο δεν θα γνωρίσουμε τις αιτίες που το προκαλούν
τότε θα συμφωνήσω ότι και οι δύο πληροφορίες είναι αυθαίρετες.

Ωραία τα λές! Σε λίγο θα μας παραθέτεις και εδάφια απο τις Γραφές για αποδείξεις των λεγομένων σου.
Στη ζέση σου να καταρίψεις ως αυθαίρετο αυτό που δεν ξέρεις (το λόγο που έχει 7 μέρες η εβδομάδα) παίρνεις θειστική προσέγγιση. "Ο Θεός είναι ασύλληπτος και κάνει και θαύματα (stuff that come from nowhere, that is) για να πείθονται οι άπιστοι", βεβαιώνοντας οτι καλά κάνανε και δικαιολογήσανε γιατί η εβδομάδα έχει 7 μέρες. Θεού Θέλημα! που κάνει οτι γουστάρει (αυθαιρετεί)

Αυτό που καταλαβαίνω να λέει la Melanie Aoratique, είναι "θέλω να πω στα παιδιά την αλήθεια, γιατί δλδ η εβδομάδα έχει 7 μέρες". Αυτό απαντιέται: "Έχει 7 μέρες-και οχι 5 ή 9- γιατί έτσι, που αιτιολογήθηκε έτσι, και αποσκοπεί-το να έχει 7 μέρες δλδ-εκεί".
Αν δεν σε καλύπτει η παρούσα εξήγηση, βλέπεις πρώτα γιατί την βγάλανε αυτοί που τη βγάλανε, την καταλαβαίνεις ή οχι (άνθρωποι την βγάλανε, οχι εξωγήινοι!) και κατόπιν διακρίνεις-αν υπάρχει- το ατόπημα. Οφείλεις όμως να εξηγήσεις γιατί κανένας δεν έχει προτείνει κατι άλλο τόσες χιλιετίες, ειδικά τώρα που μας είναι ορατοί περισσότεροι απο 5 πλανήτες, ή γιατί προτίμησαν πλανήτες τότε και οχι 12 αγαπημένα λουλούδια ή 6 αγαπημένα ζώα. Το να λές "μη δίνεις σημασία τι σου λένε στο σχολείο είναι αυθαίρετα αυτά" δεν απαντά στο "γιατί η εβδομάδα έχει 7 μέρες"-που είναι και το πρόβλημα μας.
Συνεχίστε....

[giannissam]

Ενδιαφέρον έχουν τα άρθρα της wikipedia στο συγκεκριμένο θέμα
http://en.wikipedia.org/wiki/Week
Δεν γνώριζα ότι υπήρχαν εβδομάδες με 3 μέρες??!!!
και στα ελληνικά
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE% ... E%B4%CE%B1

[EvanT]

Το κακό είναι ότι στη χριστιανική Ευρώπη η 7ήμερη εβδομάδα βασίζεται στη Βίβλο. Τώρα αν η εβραϊκή εβδομάδα βασίζεται στη σουμεριακή/βαβυλωνιακή, είναι ψιλά γράμματα για τον πολύ κόσμο.

[Moutro]

"Οι μήνες των αρχαίων ελλήνων υποδιαιρούντο σε τρία δεκαήμερα.
Οι μήνες των ρωμαίων υποδιαιρούντο σε περιόδους 8 ημερών που ονομαζόταν inter nundium.
Αργότερα, επί εποχής αυτοκρατόρων εισήχθησαν οι εβδομάδες των 7 ημερών.
Παρ' όλα αυτά, η διαίρεση του έτους σε εβδομάδες, δηλαδή σε ομάδες 7 ημερών, είναι πολύ παλιά και ανάγεται στους αρχαίους ανατολικούς λαούς, Ασσύριους, Χαλδαίους και Αιγύπτιους. Το επταήμερο αντιπροσώπευε το χρονικό διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών φάσεων της Σελήνης, που διαρκεί για την ακρίβεια 7 ημέρες και 9 ώρες.
Οι εβραίοι, επηρεασμένοι από τους γειτονικούς τους λαούς, παρέλαβαν απ' αυτούς την εβδομάδα των 7 ημερών και την προσάρμοσαν στη δική τους θρησκεία."
Απόσπασμα από το βιβλίο "Η οδύσσεια των ημερολογίων" των Στράτου Θεοδοσίου και Μάνου Δανέζη (επίκουρων καθηγητών αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, εκδ. Δίαυλος.

[AoratiMelani]

Σε ευχαριστώ Μούτρο, χρήσιμη αναφορά και πολύ ξεκάθαρη. Θα έχω υπ' όψη μου το βιβλίο.

Έχω διαβάσει το "Μετρώντας τον άχρονο χρόνο" των ίδιων συγγραφέων, που αναφέρεται στην ιστορία της μέτρησης του χρόνου, και το "Καλαντάρι" του David Ewig Duncan, εκδ. Ενάλιος, που αναφέρεται στην ιστορία του ημερολογίου, κι έχουν κι εκεί αναφορές στο θέμα, αλλά όχι τόσο ξεκάθαρες.

Από όσο είδα σε άλλα βιβλία, το αν οι 7 ημέρες επιλέχθηκαν επειδή ήταν το ένα τέταρτο του σεληνιακού κύκλου δεν είναι βεβαιωμένο. Είναι μια πολύ λογική εικασία, βέβαια, αλλά δεν είναι βεβαιωμένη από ιστορικές αναφορές. Αν το βιβλίο που λες έχει κάποια βιβλιογραφική αναφορά για το θέμα, θα με ενδιέφερε (το κακό είναι ότι σε εκλαϊκευμένα βιβλία η βιβλιογραφία πάει όλη μαζί χύμα στο τέλος, και δεν έχει συγκεκριμένες αναφορές με αρίθμηση για να ξέρεις την πηγή κάθε πληροφορίας).

[Πυθέας]

διαβαστε και για τους δωδεκα μηνες

λιγη ποιηση απο τον robert graves

"η λευκη θεά"

[Moutro]

Σε ευχαριστώ Μούτρο, χρήσιμη αναφορά και πολύ ξεκάθαρη. Θα έχω υπ' όψη μου το βιβλίο.

Για την ακρίβεια πρόκειται για δίτομο έργο.

Έχω διαβάσει το "Μετρώντας τον άχρονο χρόνο" των ίδιων συγγραφέων, που αναφέρεται στην ιστορία της μέτρησης του χρόνου, και το "Καλαντάρι" του David Ewig Duncan, εκδ. Ενάλιος, που αναφέρεται στην ιστορία του ημερολογίου, κι έχουν κι εκεί αναφορές στο θέμα, αλλά όχι τόσο ξεκάθαρες.

Στο βιβλίο τους "Μετρώντας τον άχρονο χρόνο" οι συγγραφείς αφιερώνουν ολόκληρο κεφάλαιο για την επταδική δοξασία. Για τη ιδιάζουσα μυστηριακή, ιερατική και συμβολική σημασία, δηλαδή, που έδιναν οι διάφοροι αρχαίοι λαοί στον αριθμό 7. Αξίζει τον κόπο να το ξαναδείς.

Από όσο είδα σε άλλα βιβλία, το αν οι 7 ημέρες επιλέχθηκαν επειδή ήταν το ένα τέταρτο του σεληνιακού κύκλου δεν είναι βεβαιωμένο. Είναι μια πολύ λογική εικασία, βέβαια, αλλά δεν είναι βεβαιωμένη από ιστορικές αναφορές. Αν το βιβλίο που λες έχει κάποια βιβλιογραφική αναφορά για το θέμα, θα με ενδιέφερε (το κακό είναι ότι σε εκλαϊκευμένα βιβλία η βιβλιογραφία πάει όλη μαζί χύμα στο τέλος, και δεν έχει συγκεκριμένες αναφορές με αρίθμηση για να ξέρεις την πηγή κάθε πληροφορίας).

Η "Οδύσσεια των ημερολογίων" έχει 7 σελίδες βιβλιογραφία, αλλά όπως σωστά επισημαίνεις βρίσκεται χύμα στο τέλος του Β΄τόμου.