Η Ένωση Αθέων προχώρησε σε συμπληρωματικές αναφορές στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και στον Συνήγορο του Πολίτη για:
- την αναγραφή του θρησκεύματος στα απολυτήρια της μέσης εκπαίδευσης καθώς και
- την “κατά παραγγελία” των συντεχνιακών συμφερόντων των θεολόγων καθηγητών, εγκύκλιο ( 12773/Δ2/23-1-2015 ) του Υπουργείου Παιδείας.
Οι αναφορές αυτές είναι συμπληρωματικές των περσινών που κάναμε για την καταγραφή του θρησκεύματος στην Παιδεία.
• Σύμφωνα με τον νόμο 2472/1997 οι θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις αποτελούν ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο και σαν τέτοιο δεν θα έπρεπε να τυχαίνει καταγραφής και επεξεργασίας.
• Ήδη από το 2002! η ΑΠΔΠΧ με την Απόφαση 77Α απηύθυνε σύσταση και προειδοποίηση προς τον υπεύθυνο επεξεργασίας του Υπουργείου Παιδείας ΔΒΜΘ να μην αναγράφεται το θρήσκευμα στους απολυτήριους τίτλους της α/βάθμιας και β/βάθμιας εκπαίδευσης και να μην ζητείται από τους γονείς να αποκαλύψουν τις πεποιθήσεις τους.
• Σύμφωνα με το άρθρο 9 του πρόσφατα τεθέντος σε εφαρμογή Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR) απαγορεύεται η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν, μεταξύ άλλων, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον κανονισμό, η ""οικειοθελής γνωστοποίηση"" προσωπικών δεδομένων θρησκεύματος προς δημόσιες αρχές, όπως π.χ. η τήρηση των υπεύθυνων δηλώσεων ότι οι μαθητές δεν είναι χ.ο., με βάση την ""συγκατάθεση"" του υποκειμένου των δεδομένων δεν νοείται ως νόμιμη βάση τήρησης της υπεύθυνης δήλωσης στο αρχείο δημόσιου σχολείου, λόγω του ότι δεν είναι ελεύθερη, άρα δεν αποτελεί συγκατάθεση κατά τον ΓΚΠΔ.
Κι όμως! Οι πρόσφατες Υπουργικές αποφάσεις που καθορίζουν τον τύπο των τίτλων-απολυτηρίων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης περιλαμβάνουν ακόμη το θρήσκευμα στα υποδείγματα που τις συνοδεύουν.
Γιατί άραγε; Επειδή έτσι εξασφαλίζονται οι προϋποθέσεις για ακόμη μια παράνομη πράξη: τον έλεγχο ""θρησκευτικών φρονημάτων"" των μαθητών σύμφωνα με την εγκύκλιο 12773/Δ2/23-01-2015 του Υπουργείου Παιδείας.
Είναι φανερό πως η αναγραφή του θρησκεύματος στα απολυτήρια και η συνέχιση της καταγραφής του θρησκεύματος στην παιδεία είναι ζωτικής σημασίας για όποιους θέλουν να επιβάλλουν την παρακολούθηση ενός ομολογιακού μαθήματος στους μαθητές. Ενός "μαθήματος" που αντί να υπηρετεί την Παιδεία, εξασφαλίζει θέσεις εργασίας και υπηρετεί άλλες σκοπιμότητες που οριοθετούνται από "κόκκινες γραμμές" όπως εξηγήσαμε στο σχετικό μας δελτίο τύπου για το μάθημα των θρησκευτικών.
Ακολουθεί το κείμενο των αναφορών:
Από: Ένωση Αθέων
Προς:
Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Συνήγορος του Πολίτη
Κοινοποίηση:
Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
MME
Αθήνα, 07-09-2018
Θέμα: Συμπληρωματικές αναφορές για καταγραφή του θρησκεύματος στην παιδεία και για απαλλαγές από τα θρησκευτικά.
Σχετικά έγγραφα:
Υπόθεσης Α:
Αρχικά:
1. Προεδρικό Διάταγμα 201/98 (ΦΕΚ 161 Α' 13-07-1998).
2. Υπουργική Απόφαση 233.1/6/Γ2/2058 - (ΦΕΚ 317 Β´ 09-05-1986).
3. Υπουργική Απόφαση 105228/Δ2/2016 - (ΦΕΚ 2086 Β´ 07-07-2016).
4. Συμμετοχή της Ένωσης Αθέων στη διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα προσωπικά δεδομένα.
Νέα:
5. Υπουργική Απόφαση 92091/Δ2 – (ΦΕΚ 2087 Β´ 07-06-2018).
6. Υπουργική Απόφαση 92096/Δ2 – (ΦΕΚ 2088 Β´ 07-06-2018).
7. Υπουργική Απόφαση 92094/Δ2 – (ΦΕΚ 2089 Β´ 07-06-2018).
8. Υπουργική Απόφαση 93368/Δ2 – (ΦΕΚ 2127 Β´ 08-06-2018).
9. Υπουργική Απόφαση 98370/Δ2 – (ΦΕΚ 2365 Β´ 20-06-2018).
Υπόθεσης Δ:
Αρχικά:
1. Η 77Α/ 2002 απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
2. Η 94/ 2015 απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
3. Το υπ᾽αριθμό πρωτοκόλλου 204864/48482/2015 έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη.
Νέα:
4. Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων
(Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)
5. Κατευθυντήριες γραμμές της Oμάδας Εργασίας του άρθρου 29 του ΓΚΠΔ
Υπόθεση Α: Αναγραφή θρησκεύματος στα απολυτήρια Δημοτικών Σχολείων, Γυμνασίων και Λυκείων
Επιθυμούμε να θέσουμε υπ’ όψη σας τις νέες υπουργικές αποφάσεις που καθορίζουν τον τύπο των τίτλων σπουδών, απολυτηρίων κ.λπ. στα Γυμνάσια και Λύκεια (σχετικά έγγραφα Α´ 5 έως 9).
Όλες οι αποφάσεις περιλαμβάνουν πεδίο με το θρήσκευμα στα υποδείγματα που τις συνοδεύουν παρά το ότι αυτό αντιτίθεται:
- στον Νόμο 2472/1997,
- στην απόφαση 77Α/ 2002 της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα,
- στο άρθρο 9 του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων.
Είναι φανερό πως η αναγραφή του θρησκεύματος στα απολυτήρια και η συνέχιση της καταγραφής του θρησκεύματος στην παιδεία είναι ζωτικής σημασίας για όποιον θέλει να επιβάλλει την παρακολούθηση ενός ομολογιακού μαθήματος στους μαθητές. Οι παραβάσεις αυτές εξασφαλίζουν την προϋπόθεση για ακόμη μια παράνομη πράξη: τον έλεγχο του θρησκεύματος των μαθητών σύμφωνα με την “κατά παραγγελία” εγκύκλιο 12773/Δ2/23-01-2015 του Υπουργείου Παιδείας (Υπόθεση Δ).
Υπόθεση Δ: Συμπληρωματική αναφορά - καταγγελία για την υπ’ αριθμό 12773/Δ2/23-01-2015 εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με την απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών.
Επιθυμούμε να θέσουμε υπ’ όψη σας το άρθρο 43 του Προοιμίου του ΓΚΠΔ και το άρθρο 4 §11 του ΓΚΠΔ (σχετικό έγγραφο Δ´ 4). Σύμφωνα με το το άρθρο 4 §11, η συγκατάθεση που επιτρέπει νόμιμα την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων ορίζεται ως εξής:
«κάθε ένδειξη βουλήσεως, ε λ ε ύ θ ε ρ η, συγκεκριμένη, ρητή και εν πλήρει επιγνώσει, με την οποία το υποκείμενο των δεδομένων εκδηλώνει ότι συμφωνεί, με δήλωση ή με σαφή θετική ενέργεια, να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν».
Επίσης σύμφωνα με το το άρθρο 43 του Προοιμίου:
«...η συγκατάθεση δεν θα πρέπει να παρέχει έγκυρη νομική βάση για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, όταν υπάρχει σαφής ανισότητα μεταξύ του υποκειμένου των δεδομένων και του υπευθύνου επεξεργασίας, ιδίως στις περιπτώσεις που ο υπεύθυνος επεξεργασίας είναι δημόσια αρχή και είναι επομένως σχεδόν απίθανο να έχει δοθεί η συγκατάθεση ελεύθερα σε όλες τις περιστάσεις αυτής της ειδικής κατάστασης...»
Αναλύοντας αυτή την νέα ρύθμιση, κατά την οποία η συλλογή δεδομένων με βάση την συγκατάθεση του ατόμου δεν είναι νόμιμη όταν γίνεται από δημόσιες αρχές, η Oμάδα Εργασίας του άρθρου 29 έχει δημοσιεύσει τις ""Κατευθυντήριες Γραμμές για την έννοια της συγκατάθεσης κατά τον ΓΚΠΔ"" (σχετικό έγγραφο Δ´ 5). Στο έγγραφο αυτό, αναφέρει ότι όντως οι δημόσιες αρχές δεν νομιμοποιούνται να συλλέγουν προσωπικά δεδομένα στη βάση της συγκατάθεσης, λόγω του ότι δεν θα είναι ελεύθερη επειδή υπάρχει ανισότητα ισχύος ανάμεσα σε πολίτη και σε δημόσια αρχή. Αναγνωρίζει όμως ορισμένες εξαιρέσεις. Στο παράδειγμα αρ. 4 αναφέρεται η περίπτωση των μαθητών που δίνουν συγκατάθεση για τη χρήση των φωτογραφιών τους σε σχολικό περιοδικό. Η ΟΕ29 θεωρεί ότι κατ' εξαίρεση σε μια τέτοια περίπτωση επιτρέπεται η συγκατάθεση ως νομική βάση επεξεργασίας των δεδομένων των μαθητών, εφόσον με την επεξεργασία αυτών των δεδομένων οι μαθητές ""δεν στερούνται εκπαίδευση ή υπηρεσίες και μπορούν να αρνηθούν την χρήση των φωτογραφιών αυτών χωρίς κανένα δυσμενές αποτέλεσμα"". Είναι σαφές ότι αυτή δεν είναι η περίπτωση της συγκατάθεσης επεξεργασίας του δεδομένου του θρησκεύματος, αφού αν οι ενδιαφερόμενοι με το σύστημα της υπεύθυνης δήλωσης δεν αποκαλύψουν ότι δεν ειναι Χ.Ο. θα υποχρεωθούν στη δυσμενή συνέπεια της παρακολούθησης του ομολογιακού μαθήματος των θρησκευτικών. Συνεπώς με την επεξεργασία των δεδομένων τους θα στερηθούν την πρόσβαση σε ώρες διδασκαλίας και συνεπώς η εξάρτηση της ενάσκησης συνταγματικού δικαιώματος καθιστά την γνωστοποίηση των δεδομένων μη οικειοθελή.
Άρα, με βάση τον ΓΚΠΔ η ""οικειοθελής γνωστοποίηση"" προσωπικών δεδομένων θρησκεύματος προς δημόσιες αρχές, δηλαδή η τήρηση των υπεύθυνων δηλώσεων ότι οι μαθητές δεν είναι χ.ο., με βάση την ""συγκατάθεση"" του υποκειμένου των δεδομένων δεν νοείται ως νόμιμη βάση τήρησης της υπεύθυνης δήλωσης στο αρχείο δημόσιου σχολείου, λόγω του ότι δεν είναι ελεύθερη, άρα δεν αποτελεί συγκατάθεση κατά τον ΓΚΠΔ.
Με την παρούσα αναφορά ζητούμε την παρέμβασή σας ως αρμόδιων φορέων για να σταματήσει άμεσα κάθε παράνομη καταγραφή και επεξεργασία ενός δεδομένου προσωπικού χαρακτήρα όπως το θρήσκευμα στην παιδεία.
Επιπλέον, η Ένωση Αθέων απέστειλε σχετική επιστολή στον Υπουργό Παιδείας κο Κων/νο Γαβρόγλου:
Από: Ένωση Αθέων
Προς:
Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
κο Κωνσταντίνο Γαβρόγλου.
Κοινοποίηση:
Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Συνήγορος του Πολίτη.
MME
Αθήνα, 07-09-2018
Θέμα: Εγκύκλιος για απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών και θρήσκευμα στα απολυτήρια.
Σχετικά έγγραφα:
1. Η 77Α/ 2002 απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
2. Το από 17-11-2008 δελτίο τύπου του Συνηγόρου του Πολίτη.
3. Το υπ᾽αριθμό πρωτοκόλλου 204864/48482/2015 έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη.
4. Η υπ' αριθμό 133099/Γ2/19-9-2013 εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας
5. Η υπ' αριθμό 12773/Δ2/23-1-2015 εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας
6. Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων
(Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)
7. Κατευθυντήριες γραμμές της Oμάδας Εργασίας του άρθρου 29 του ΓΚΠΔ
8. Υπουργική Απόφαση 92091/Δ2 – (ΦΕΚ 2087 Β´ 07-06-2018).
9. Υπουργική Απόφαση 92096/Δ2 – (ΦΕΚ 2088 Β´ 07-06-2018).
10. Υπουργική Απόφαση 92094/Δ2 – (ΦΕΚ 2089 Β´ 07-06-2018).
11. Υπουργική Απόφαση 93368/Δ2 – (ΦΕΚ 2127 Β´ 08-06-2018).
12. Υπουργική Απόφαση 98370/Δ2 – (ΦΕΚ 2365 Β´ 20-06-2018).
13. Συμπληρωματικές αναφορές της Ένωσης Αθέων στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και στον Συνήγορο του Πολίτη.
Αξιότιμε κύριε υπουργέ,
Με το παρόν θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε τις, ήδη από την έκδοσή της καθώς και από πρόσθετες εξελίξεις, σοβαρές νομικές πλημμέλειες της υπ’ αριθμό 12773/Δ2/23-01-2015 εγκυκλίου του υπουργείου σας (που ρυθμίζει την διαδικασία χορήγησης απαλλαγών από το μάθημα των θρησκευτικών, σχετικό έγγραφο 5), καθώς και για να σας επισημάνουμε εκείνες των τελευταίων σας αποφάσεων σχετικά με τα απολυτήρια στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση (σχετικά έγγραφα 8 έως 12).
Η παραπάνω εγκύκλιος ήδη από την έκδοσή της αγνοεί επιδεικτικά την κείμενη Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων (Ν.2472/1997), τις σχετικές αποφάσεις της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα όπως και τις γνωμοδοτήσεις του Συνηγόρου του Πολίτη. Αντιθέτως, λαμβάνει πολύ σοβαρά υπ᾽ όψη και αναπαράγει σχεδόν στο σύνολό τους αποσπάσματα και διαλαμβανόμενα από το μη επιστημονικό προσχέδιο που ομάδα θεολόγων έστειλε σε προκάτοχό σας υπουργό λίγους μήνες πριν από την έκδοση της εγκυκλίου, η οποία αξίζει επιπλέον να σημειωθεί ότι εκδόθηκε μόλις δύο ημέρες πριν τις εκλογές της 25-01-2015 και μάλιστα κατά την τελευταία ημέρα της θητείας εκείνου του προκατόχου σας!
Σύμφωνα με την 77Α/2002 απόφασή της (σχετικό έγγραφο 1) η ΑΠΔΠΧ:
Απευθύνει σύσταση, προειδοποιεί και καλεί τον υπεύθυνο επεξεργασίας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, μέσα σε εύλογο χρόνο –και πάντως όχι περισσότερο απ’ όσος είναι αναγκαίος για την τροποποίηση των σχετικών ρυθμίσεων και την προσαρμογή των σχετικών πρακτικών– να συμμορφωθεί προς το περιεχόμενο της παρούσας απόφασης και, ειδικότερα:
1. Να μεριμνήσει για την άμεση τροποποίηση των σχετικών ρυθμίσεων και να λάβει και κάθε άλλο αναγκαίο μέτρο προκειμένου να μην αναγράφεται ούτε να επιτρέπεται η αναγραφή του θρησκεύματος στους απολυτήριους τίτλους σπουδών δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης.
2. Να εκδώσει κάθε αναγκαία οδηγία προς τις οικείες εκπαιδευτικές αρχές και τους διευθυντές των σχολείων ώστε, εφεξής, από τους γονείς ή κηδεμόνες που επιθυμούν τα παιδιά τους να απαλλαγούν από το μάθημα των θρησκευτικών να μην ζητείται να δηλώνουν αν είναι άθρησκοι, ετερόδοξοι ή ετερόθρησκοι, αλλά να ασκούν το δικαίωμα τους αυτό, κατ’ επίκληση των πεποιθήσεών τους και χωρίς να προβαίνουν σε καμία περαιτέρω διευκρίνιση.
Ο δε Συνήγορος του Πολίτη στο από 17-11-2008 δελτίο τύπου του (σχετικό έγγραφο 2) επισημαίνει:
[… Δεδομένου, συνεπώς, του ομολογιακού χαρακτήρα του μαθήματος των Θρησκευτικών, δεν είναι συνταγματικώς θεμιτό η απαλλαγή για λόγους συνείδησης να εξαρτάται από οποιασδήποτε μορφής –θετική ή αρνητική- δήλωση θρησκεύματος. Δικαίωμα δε απαλλαγής από το μάθημα αυτό δεν έχουν μόνο οι «αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι», αλλά όλοι οι μαθητές, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, όταν οι γονείς τους ή οι ίδιοι –όταν είναι ενήλικοι– επικαλούνται λόγους συνείδησης με υπεύθυνή τους δήλωση. …]
Σύμφωνα επίσης με το υπ᾽αριθμό πρωτοκόλλου 204864/48482/2015 έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη προς τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (σχετικό έγγραφο 3):
[… Ως προς το ζήτημα της θρησκευτικής ελευθερίας, ο Συνήγορος του Πολίτη έχει ήδη επισημάνει με παλαιότερες επιστολές προς το Υπουργείο σας (Βλ. ενδεικτικά, 193600/53584/2014) ότι η θρησκευτική ελευθερία επιβάλλει να μην συνοδεύεται η απαλλαγή από οιαδήποτε έμμεση κύρωση ή επαχθή προϋπόθεση, ως επαχθής δε προϋπόθεση θα μπορούσε να εκληφθεί η απαίτηση αποκάλυψης των θρησκευτικών πεποιθήσεων του μαθητή. Ανταποκρινόμενο εν μέρει στις παρατηρήσεις αυτές, το Υπουργείο Παιδείας είχε εκδώσει την προηγούμενη εγκύκλιο 133099/Γ2/19-09-2013.
Κατά την άποψη που υποστηρίζει ο Συνήγορος του Πολίτη, σε κάθε περίπτωση, για τη διασφάλιση της άσκησης και προστασίας των δικαιωμάτων και το σεβασμό της ελευθερίας των μαθητών και των γονέων/κηδεμόνων τους καθώς και για εύρυθμη λειτουργία των σχολείων, δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών για λόγους συνείδησης έχουν οι μαθητές, εφόσον αυτοί οι ίδιοι ή οι γονείς τους, ανάλογα με την περίπτωση, επικαλούνται εν προκειμένω λόγους συνείδησης. Η εγκυρότητα της δήλωσης αυτής δεν είναι συνταγματικώς θεμιτό να εξαρτάται από οποιασδήποτε μορφής – θετική ή αρνητική – δήλωση θρησκεύματος. …]
Επιπλέον, σύμφωνα με τον πρόσφατα τεθέντα σε εφαρμογή Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (σχετικό έγγραφο 6), επαναλαμβάνεται ότι απαγορεύεται η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν, μεταξύ άλλων, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις.
Επιπρόσθετα, με βάση τον ΓΚΠΔ και τις κατευθυντήριες γραμμές που συνέταξε η Oμάδα Εργασίας του άρθρου 29 του ΓΚΠΔ (σχετικό έγγραφο 7), η ""οικειοθελής γνωστοποίηση"" προσωπικών δεδομένων θρησκεύματος προς δημόσιες αρχές, (όπως δηλαδή η τήρηση των υπεύθυνων δηλώσεων ότι οι μαθητές δεν είναι χ.ο.), με βάση την ""συγκατάθεση"" του υποκειμένου των δεδομένων δεν νοείται ως νόμιμη βάση τήρησης της υπεύθυνης δήλωσης στο αρχείο δημόσιου σχολείου, λόγω του ότι δεν είναι ελεύθερη, άρα δεν αποτελεί συγκατάθεση κατά τον ΓΚΠΔ.
Τέλος, με βάση το άρθρο 9 του ΓΚΠΔ (GDPR) δεν υπάρχει καμμία νομική βάση για να υπάρχει το θρήσκευμα στα απολυτήρια.
Κύριε Υπουργέ,
Με το παρόν σας κοινοποιούμε τις σχετικές καταγγελίες που υποβάλαμε στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και στον Συνήγορο του Πολίτη (σχετικό έγγραφο 13).
Θα θέλαμε επίσης:
[*]να σας παρακαλέσουμε να εκδώσετε επειγόντως εγκύκλιο που να εξασφαλίζει το δικαίωμα όλων των μαθητών να απαλλάσσονται από το ομολογιακό μάθημα των θρησκευτικών, χωρίς να ζητείται τεκμηρίωση των προβαλλόμενων λόγων για το αίτημα της απαλλαγής (πιστοποιητικά θρησκευτικών φρονημάτων), είτε του ίδιου του μαθητή είτε των γονέων του, στο πνεύμα της προηγούμενης εγκυκλίου 133099/Γ2/19-9-2013 (σχετικό έγγραφο 4). Παρακαλούμε επίσης να καταργηθούν οι δίχως νόημα ασφυκτικές χρονικές προθεσμίες για την κατάθεση αίτησης απαλλαγής και να μπορεί να δοθεί σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή του σχολικού έτους, με ισχύ άμεσα από τη στιγμή της δημοσίευσης. Τέλος, παρακαλούμε να καταστήσετε σαφές ότι η εφαρμογή της εγκυκλίου δεν επαφίεται στην ερμηνεία νόμων κατά το δοκούν του εκάστοτε διευθυντή ή διεύθυνσης εκπαίδευσης σύμφωνα με υποκειμενική ανάγνωση της νομοθεσίας, αλλά είναι υποχρεωτική, και η μη εφαρμογή της επισύρει πειθαρχικές ποινές, σύμφωνα με τα όσα η νομοθεσία προβλέπει.
[*]να σας παρακαλέσουμε να εκδώσετε νέες αποφάσεις για τα απολυτήρια στην στοιχειώδη και στην μέση εκπαίδευση (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο) στα υποδείγματα των οποίων δεν θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται το θρήσκευμα σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. α’ και β’ του Ν.2472/1997, την σχετική απόφαση 77Α/ 2002 της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα καθώς και τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων.
Οι γονείς που ενδιαφέρονται για απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών μπορούν να βρούν επικαιροποιημένες και αναθεωρημένες οδηγίες στην σχετική ιστοσελίδα μας."