Κύριε Ανδρεόπουλε, καμία υποχρέωση.
Υπογράφετε τα άρθρα σας με την "τριπλή" ιδιότητα του δημοσιογράφου (συνεργάτη του Ρ/Σ της Ιεράς Μητρόπολης Λάρισας και του Amen.gr), του θεολόγου (θα μπορούσατε να είστε καθηγητής των παιδιών μου) και του γραμματέα της Ένωσης Θεολόγων του νομού Λάρισας. Με τη φράση "
δεν ξέρω τι πρόβλημα και ποιά διαφωνία έχετε με τις αντιθέσεις των θεολόγων, τις θέσεις του υπουργείου κλπ. κλπ" θέλετε να αποποιηθείτε κάποια από αυτές και αν ναι, ποια; Αν με το "
θεολόγων" εννοείτε αποκλειστικά την ΠΕΘ στην οποία αναφέρθηκα, το έκανα γιατί θεώρησα ότι σας εκπροσωπεί - αν όχι, μόλις μου το διευκρινίσετε θα αποσύρω το σχετικό σχόλιο και θα απολογηθώ. Θέλετε να πω ότι η δεύτερη παράγραφος αδικεί το άρθρο σας γιατί δεν αφορά αυτό αποκλειστικά; Πάλι θα απολογηθώ, αφού πρώτα -όπως προείπα- αρνηθείτε ότι σας εκφράζει.
Θα αναγνωρίσω ότι κατά κάποιο τρόπο έκανα σε αυτό το σχόλιο μία συνολική, πολύ περιληπτική αν θέλετε, τοποθέτηση απέναντι σε σας και αυτό που αντιπροσωπεύετε. Δηλαδή το "Θρησκευτικά για όλους τους μαθητές". Ελπίζω να έγινε αντιληπτό ότι πρόθεσή μου δεν ήταν να σας θίξω -καμιά φορά χρειάζεται να δηλώσεις ότι δεν είσαι ελέφαντας- αλλά αντιθέτως, να σας εκφράσω την αντίθεσή μου στην κατάσταση που υπάρχει και που εσείς, θέλετε να εδραιώσετε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Και εξηγούμαι:
Λέτε:
"...Τι είδους μάθημα θέλουμε νά 'ναι τα Θρησκευτικά, ομολογιακό ή γνωσιολογικό;"
Είπα:
"Εδώ καλά καλά δεν συμφωνείτε οι θεολόγοι μεταξύ σας για το τι είδους είναι το μάθημα τώρα, άλλοι το λένε ομολογιακό, άλλοι θρησκειολογικό και ο πρώην υπουργός Παιδείας το βάφτισε γνωσιολογικό, κάτι που εσείς προτείνετε να γίνει στο μέλλον!"
Συνεχίζετε:
"...Υποχρεωτικό μόνο για τους ορθοδόξους μαθητές και προαιρετικό για όλους τους άλλους (ετεροδόξους και αλλοθρήσκους) ή μήπως υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως θρησκευτικής προέλευσης..."
Την απάντηση την έχει ήδη δώσει το Υπουργείο Παιδείας ΔΒΜΘ ("κρυφά" μεν -γιατί ελάχιστοι διαβάζουν την ετήσια έκθεση της ΕΔΔΑ- αλλά την έδωσε) στην έκθεση του προς την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Το eSOS.gr δημοσίευσε
αυτό.
Το μήνυμα από το οποίο προέκυψε η πληροφορία ήταν αυτολεξεί το εξής (λέω αυτολεξεί γιατί εγώ ήμουν αυτή που το έστειλε και το έχω, γιατί το έχω δημοσιεύσει και αλλού):
"Η απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών αφορά ΚΑΙ τους Χ.Ο. μαθητές.
Το Υπουργείο Παιδείας μέχρι τη 15η Ιανουαρίου κάθε χρόνου υποχρεούται να καταθέτει έκθεση στην Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Εκεί αναφέρονται πληροφορίες και παρατηρήσεις για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στον τομέα της αρμοδιότητάς του και για το προηγούμενο έτος. Αυτή, μαζί με αντίστοιχες των άλλων υπουργείων που έχουν την ίδια υποχρέωση (π.χ. Δικαιοσύνης, Εσωτερικών κ.α.) συμπεριλαμβάνεται στην ετήσια έκθεση που καταθέτει η Επιτροπή στον Πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων. Τώρα, στην
Έκθεση της ΕΕΔΑ για το 2009 και στη σελίδα 299, διαβάζουμε κείμενο του ΥΠΕΠΘ:
"... Σχετικά με την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών, σύμφωνα με τις υπ' αριθμ. 91109/Γ2/10.07.2008 και 104071/Γ2/04.08.2008 Εγκυκλίους, κάθε μαθητής έχει δικαίωμα να απέχει από το μάθημα των θρησκευτικών, τους εκκλησιασμούς και τη σχολική προσευχή με δήλωση του κηδεμόνα, στην περίπτωση που ο μαθητής είναι ανήλικος, ή του ιδίου, εάν είναι ενήλικος, στην οποία δεν απαιτείται εξήγηση ή διευκρίνιση των λόγων αποχής. Το δικαίωμα ισχύει για όλους τους μαθητές, όχι μόνο τους μη-ορθόδοξους."
Αυτή η τελευταία εξέλιξη έμεινε σχεδόν κρυφή θα έλεγε κανείς. Κανείς δεν χαιρέτησε αυτή τη συμμόρφωση, μερική έστω, στην (δεσμευτική για τη Διοίκηση) Απόφαση 77Α/2002, 1143Α/25-6-02 της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Εύστοχα λοιπόν ο κύριος Καμίνης, τέως ΣτΠ, διαπιστώνει "(βάσει σειράς αναφορών) ελλιπή ενημέρωση των γονέων και φαινόμενα αποκλίνουσας πρακτικής μεταξύ των σχολείων" στην απαντητική επιστολή του προς τον "οργισμένο" κύριο Στυλιανίδη. Όμως, σήμερα δεν κυβερνά η Ν.Δ. αλλά το ΠΑΣΟΚ και Υπουργός είναι η κυρία Διαμαντοπούλου. Το ότι δεν προέβη σε σχετικές ανακοινώσεις και εγκυκλίους προς τις σχολικές μονάδες και τους Διευθυντές τους την καθιστά υπεύθυνη για τις όποιες παρεξηγήσεις ή ηθελημένες παρερμηνείες επιχειρούνται, τόσο από θεολόγους (βλέπε ανακοίνωση ΕΛΜΕ Χανίων και επίθεση από
blog) όσο και Διευθυντές σχολείων που αρνούνται το δικαίωμα απαλλαγής."
Λέτε:
"...άρχισε να απομακρύνεται με σταθερά βήματα από τον παραδοσιακό κατηχητισμό και μέσα από αλλαγές που συντελέσθηκαν στα αναλυτικά προγράμματα και με την παράλληλη αναβάθμιση της ποιότητας των σχολικών βιβλίων το μάθημα άρχισε προοδευτικά να παίρνει έναν χαρακτήρα κατά βάσιν γνωσιολογικό, σαν αυτόν που χαρακτηρίζει και τα υπόλοιπα σχολικά μαθήματα, έχοντας, αναμφιβόλως, ενσωματωμένο και το βιωματικό στοιχείο....",
"...Να είναι τα Θρησκευτικά ένα μάθημα (θρησκευτικού) «εγγραμματισμού»..." και
"...Να είναι ένα μάθημα, επίσης, που να μπορεί να αρθρώσει λόγο και να δώσει απαντήσεις πάνω στα μεγάλα υπαρξιακά και κοινωνικά προβλήματα..."
Ο
Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο άρθρο 14, 3 αναγνωρίζει "...
το δικαίωμα των γονέων να εξασφαλίζουν την εκπαίδευση και τη μόρφωση των τέκνων τους σύμφωνα με τις θρησκευτικές, φιλοσοφικές και παιδαγωγικές πεποιθήσεις τους" και αυτό γίνεται σεβαστό "σύμφωνα με τις εθνικές νομοθεσίες" που διέπουν την άσκησή του
και η οποία νομοθεσία περιλαμβάνει
το
Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα(Ν. 2462/1997, ΦΕΚ Α' 25), που στο άρθρο 18, 4, ορίζει: "
Τα συμβαλλόμεvα Κράτη στο παρόv Σύμφωvo αvαλαμβάvουv τηv υποχρέωση vα σέβοvται τηv ελευθερία τωv γοvέωv ή τωv vομίμωv κηδεμόvωv, vα φροvτίζουv για τη θρησκευτική και ηθική αγωγή τωv παιδιώv τους σύμφωvα με πεποιθήσεις τους."
Οφείλετε ως εκπαιδευτικός να σεβαστείτε τις πεποιθήσεις κάποιων από εμάς τους γονείς, που είναι αντίθετες προς οποιαδήποτε κατήχηση, παραδοσιακή ή ενσωματωμένη σε στοιχεία που θα βιώσουν τα παιδιά μας αποκλειστικά και μόνο στο χώρο του σχολείου τους. Πεποιθήσεις οι οποίες είναι αποδεσμευμένες από υπαρξιακά άγχη και φοβίες και αναγνωρίζουν μόνο τον επιστημονικό "εγγραμματισμό". Το αν είμαστε λίγοι ή πολλοί θα φανεί όταν σταματήσουν να μπαίνουν εμπόδια στις απαλλαγές. Τολμήστε το (οι θεολόγοι) και θα δείτε τα αποτελέσματα.
Σε άλλο σημείο στην αρχή λέτε:
"...έχοντας, φυσικά, ως επίκεντρο τη θρησκευτική παράδοση της χώρας μας, η οποία υποστασιάζεται στην Ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία..."
Θα αφήσω την
επιστολή των βοηθών του Συνήγορου του Πολίτη προς τον τότε Ειδικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας να μιλήσει για μένα: "...
Το άρθρο 16 παράγρ. 2 του Συντάγματος δημιουργεί υποχρέωση της πολιτείας να παρέχει θρησκευτική εκπαίδευση, όχι όμως και υποχρέωση των πολιτών να την δέχονται..." Πριν μου υποδείξετε ότι η φράση ισχύει "
εφόσον το μάθημα διατηρεί τον ομολογιακό χαρακτήρα" και όχι αν αντ' αυτού γίνει γνωσιολογικό, θα σας παραθέσω την δεσμευτική για την Διοίκηση
Απόφαση 77Α/2002της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία αντί για λόγους συνείδησης, μιλά για "επίκληση πεποιθήσεων".
Λέτε πως
"...Το ένα (κατήχηση) δεν αποκλείει το άλλο (εκπαίδευση), ωστόσο, οι ρόλοι και οι σκοποί τους (πρέπει να) είναι διακριτοί."
Νομίζω πως λείπει από το άρθρο σας η αντίστροφη και καταφατική φράση, δηλαδή: Η εκπαίδευση (πρέπει να) αποκλείει την κατήχηση, γιατί οι σκοποί τους είναι διακριτοί.
Επιχειρείτε να καθησυχάσετε λέγοντας:
"...Σε κάθε περίπτωση, πάντως, θα πρέπει να ξεκαθαρισθεί ότι στο σχολείο, στη τάξη δεν κάνουμε κατήχηση ή «σωτηριολογία», αλλά θεολογία, με βάση τις γνώσεις μας απ’ το πανεπιστήμιο και τις οδηγίες απ’ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο."
Θα απαντήσω πως το βιβλίο Θρησκευτικών της Α' Τάξης του Ενιαίου Λυκείου είχε την έγκριση του Π.Ι. Ωστόσο διορθώθηκε κατόπιν
διαμεσολάβησης από τον Συνήγορο του Πολίτη γιατί
"Οξείες και επιθετικές επικρίσεις, όπως αυτές που επιτρέπει στα φυσικά πρόσωπα η ελευθερία του λόγου, δεν έχουν θέση σε εκπαιδευτικό εγχειρίδιο της δημόσιας παιδείας.
Ανταποκρινόμενο, το Υπουργείο Παιδείας παρήγγειλε την επανεξέταση του εγχειριδίου. Στη σχετική εισήγησή του, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο επισήμανε συγκεκριμένα σημεία που πρέπει να τροποποιηθούν προκειμένου ν’ απαλειφθούν απαξιωτικές κρίσεις και να εξασφαλισθεί ο «επιστημονικός, κριτικός, πλουραλιστικός τρόπος» διδασκαλίας του μαθήματος, ενώ υπεραμύνθηκε αρκετών από τα κρίσιμα εδάφια. Η εισήγηση αυτή, ως προς τις προταθείσες τροποποιήσεις, υλοποιήθηκε πλήρως στην αμέσως επόμενη (Οκτώβριος 2007) επανέκδοση...."
Αν δεν υπήρχε ο ΣτΠ τα παιδιά μας θα μάθαιναν πως το να είσαι πιστός του συγκεκριμένου δόγματος είναι υποτιμητικό και κατακριτέο και αυτό, με την έγκριση του Π.Ι. Θα συνεχίζατε ανενόχλητοι να καλλιεργείτε αυτή την αντίληψη ακόμα και σήμερα, με στόχο την περιθωριοποίηση αυτών των ανθρώπων και όχι την ίση αντιμετώπιση ως οφείλετε οι εκπαιδευτικοί. Το λυπηρό είναι ότι μέχρι και το 2006 που συνέβαινε αυτό, σεις οι θεολόγοι θεωρούσατε ότι επιτελείτε θεάρεστο έργο...
Συνεχίζετε στο άρθρο σας
"... το περιεχόμενο του μαθήματος πρέπει να είναι διαμορφωμένο έτσι ώστε ...να αποτελεί αντικείμενο διδασκαλίας με τέτοιο τρόπο που να «κρατάει» στη τάξη όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως θρησκεύματος."
Σχολίασα
"Θα μπορέσει να εμπιστευθεί κάποιος που δεν θέλει την κατήχηση στα παιδιά του, πως όλοι οι θεολόγοι στα σχολεία θα σεβαστούν τον όποιο χαρακτήρα δώσετε στο μάθημα και δε θα θελήσει ο καθένας να προσθέσει μια πιο προσωπική νότα;"
"Οπως μένουν στο μάθημα της Ιστορίας όλοι οι μαθητές ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής, έτσι να μένουν και στα Θρησκευτικά."
Να μην υπάρχει δηλαδή περίπτωση κανείς να ξεφύγει, γιατί τώρα, παρά το γεγονός που αναφέρω στο σχόλιό μου:
"Εδώ, ενώ υπάρχουν εγκύκλιοι για την απαλλαγή από το ΜτΘ, μερικοί διευθυντές πιέζουν για το αντίθετο και δημιουργούν εμπόδια στους μαθητές και τους γονείς τους",
μεγαλώνει ο αριθμός των παιδιών που απαλλάσσονται.
Εξετάζοντας ξανά το κείμενό μου, νομίζω πως δεν έχω αφήσει κάτι αδιευκρίνιστο και ελπίζω να σας έχω καλύψει τις όποιες ασάφειες άφησε το πρώτο μου ολιγόλογο μήνυμα. Αν όμως σε κάτι δεν ήμουν και πάλι σαφής, παρακαλώ, μη διστάσετε, θα χαρώ να επεκταθώ περισσότερο σε αυτό που θα μου υποδείξετε.
Επίσης θα ήθελα να σας ενημερώσω πως, δεδομένου ότι η επικοινωνία μας έγινε με αφορμή δημοσίευμά σας και πως μέχρι στιγμής οι δικές μου απόψεις έχουν εκτεθεί (πέρα από τα επίσημα έγγραφα), θεωρώ ότι έχω το δικαίωμα να τις κοινοποιήσω όπου υπάρχει ενδιαφέρον. Το όνομά σας θα αναφέρεται όπως το βρήκα στη δημοσίευση του eSOS.gr
Και πάλι ευχαριστώ για την επικοινωνία μας.
(συνεχίζεται)