Εν.Α.: Συμμετοχή διαβούλευση ΕΕ για προσωπικά δεδομένα

Εδώ αναρτώνται ανακοινώσεις από τη Γραμματεία της Ένωσης Άθεων. Αφορούν πληροφορίες για την Ένωση, ενημέρωση για δράσεις της Ένωσης, δελτία τύπου, αποφάσεις και πρακτικά της Ένωσης. Ορατές μόνο για ανάγνωση σε επισκέπτες και απλά μέλη του φόρουμ, πρόσβαση για σχολιασμό σε μέλη και υποστηρικτές.
Απάντηση
Άβαταρ μέλους
AoratiMelani
Δημοσιεύσεις: 16164
Εγγραφή: 27 Φεβ 2009 16:19
Όνομα Ιστότοπου: Αόρατη Μελάνη
Επικοινωνία:

Εν όψει της αναθεώρησης της Οδηγίας 95/46/ΕΚ για τα προσωπικά δεδομένα και της δημόσιας διαβούλευσης που άνοιξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με το θέμα αυτό, η Ένωση Άθεων απηύθυνε επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνοντας τα προβλήματα στην εφαρμογή της Οδηγίας και υποβάλλοντας προτάσεις για τη βελτίωσή της και για την καλύτερη εφαρμογή της.

Επιγραμματικά οι προτάσεις αυτές είναι:
Α. Για τη βελτίωση της Οδηγίας περί προσωπικών δεδομένων:
1. Κατάργηση της καταγραφής του θρησκεύματος σε όλα τα κρατικά αρχεία και έγγραφα
2. Απαγόρευση της καταγραφής του θρησκεύματος ανηλίκων
Για την καλύτερη εφαρμογή της Οδηγίας περί προσωπικών δεδομένων:
1. Σύσταση της ΕΕ προς όλα τα Κράτη Μέλη για συμμόρφωση με την Οδηγία
2. Υποχρεωτική οργάνωση ενημερωτικής εκστρατείας προς τους φορείς που ασχολούνται με προσωπικά δεδομένα και προς τους πολίτες
3. Υποχρεωτικά ενημερωτικά σεμινάρια για τους υπαλλήλους φορέων που ασχολούνται με προσωπικά δεδομένα.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επιστολής στα ελληνικά και στα αγγλικά.
Spoiler: Εμφάνιση
Από: Ένωση Άθεων
contact@atheia.gr

Προς: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Ημερομηνία: 15 Ιανουαρίου 2011

Θέμα: Δημόσια διαβούλευση για την συνολική προσέγγιση της Επιτροπής στην προστασία των προσωπικών δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Αξιότιμοι κύριοι,

Στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης για την συνολική προσέγγιση της Επιτροπής στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, σας παραθέτουμε τις προτάσεις μας για τη βελτίωση της Οδηγίας 95/46 ΕΕ και για την αντιμετώπιση των παραβάσεών της, και σας αναφέρουμε τις περιπτώσεις όπου η Οδηγία και η αντίστοιχη ελληνική νομοθεσία παραβιάζονται.

Για διευκόλυνσή σας το κείμενο έχει χωριστεί στα εξής μέρη:
I. Σύνοψη
II. Προτάσεις για βελτίωση της Οδηγίας
III. Παραβάσεις της Οδηγίας (γενική παρουσίαση)
IV. Προτάσεις για αντιμετώπιση παραβάσεων
V. Παραβάσεις της Οδηγίας (αναλυτική παρουσίαση)

I. Σύνοψη

Για τη βελτίωση της Οδηγίας προτείνουμε:

1. Κατάργηση καταγραφής θρησκεύματος σε κρατικά αρχεία και έγγραφα
Το θρήσκευμα είναι υπόθεση συνείδησης, αφορά μόνο την ιδιωτική σφαίρα του πολίτη, και δεν θα πρέπει να παίζει κανένα ρόλο στις συναλλαγές του με το κράτος.
Ακόμη και αν θεωρηθεί ότι το κράτος οφείλει να εκχωρεί συγκεκριμένα δικαιώματα στους πολίτες ανάλογα με το θρήσκευμα, για την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών είναι αρκετή μια υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου για το θρήσκευμά του. Δεν απαιτείται μόνιμο αρχείο.
2. Απαγόρευση δήλωσης θρησκεύματος ανηλίκου
Ένας ανήλικος δεν έχει ούτε την ωριμότητα ούτε την απαιτούμενη πνευματική ανάπτυξη για να διαθέτει επίγνωση της σοβαρότητας της επιλογής θρησκεύματος, ούτε για να κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο ενός θρησκευτικού δόγματος.
Για το λόγο αυτό, δεν θα πρέπει να γίνεται δεκτή καμία δήλωση θρησκεύματος προκειμένου περί ανηλίκου.

Για την αντιμετώπιση των παραβάσεων της Οδηγίας προτείνουμε:

1. Να απευθύνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς τις κυβερνήσεις των Κρατών Μελών σύσταση συμμόρφωσης με τις επιταγές της Οδηγίας για τα Προσωπικά Δεδομένα, τόσο σε ό,τι αφορά την προσαρμογή της κρατικής νομοθεσίας, όσο και στην εφαρμογή της νομοθεσίας στην πράξη, με ιδιαίτερη έμφαση στο δεύτερο.
2. Να οργανωθούν υποχρεωτικά εκστρατείες ενημέρωσης σε όλα τα Κράτη Μέλη, οι οποίες θα απευθύνονται 1) σε δημόσιες υπηρεσίες που ενδέχεται να τηρούν τέτοια αρχεία, 2) σε θρησκευτικούς και άλλους οργανισμούς που είναι πιθανό να τηρούν τέτοια αρχεία, 3) στους πολίτες. Οι εκστρατείες προς τους οργανισμούς μπορούν να γίνουν με κρατικά ενημερωτικά έγγραφα, ενώ προς τους πολίτες μέσω των ΜΜΕ.
3. Να οργανωθούν υποχρεωτικά ενημερωτικά σεμινάρια σε όλα τα Κράτη Μέλη για τους υπαλλήλους κρατικών υπηρεσιών που σχετίζονται με τήρηση αρχείων.

Ακολουθούν αναλυτικά οι προτάσεις μας και η τεκμηρίωσή τους.

II. Προτάσεις για βελτίωση της Οδηγίας

1. Κατάργηση καταγραφής θρησκεύματος σε κρατικά αρχεία και έγγραφα


Προτείνουμε να καταργηθεί η καταγραφή του θρησκεύματος σε οποιοδήποτε κρατικό αρχείο ή έγγραφο.
Το θρήσκευμα είναι υπόθεση συνείδησης, αφορά μόνο την ιδιωτική σφαίρα του πολίτη, και δεν θα πρέπει να παίζει κανένα ρόλο στις συναλλαγές του με το κράτος.

Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις κάθε πολίτη είναι γνωστές μόνο στον ίδιο και μπορούν να μεταστραφούν ανά πάσα στιγμή. Ο μόνος αρμόδιος για να τις βεβαιώσει είναι ο ίδιος ο πολίτης για τον εαυτό του και η βεβαίωση αυτή οφείλει να γίνεται σεβαστή.

Όλοι οι πολίτες θα πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα και ίδια αντιμετώπιση από το κράτος. Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις δεν θα πρέπει να συνεπάγονται διακριτική μεταχείριση.

Ακόμη όμως και αν θεωρηθεί ότι το κράτος οφείλει να εκχωρεί συγκεκριμένα δικαιώματα στους πολίτες ανάλογα με το θρήσκευμα, για την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών είναι αρκετή μια υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερόμενου για το θρήσκευμά του. Η καταγραφή του θρησκεύματος των πολιτών σε κρατικά αρχεία και έγγραφα είναι περιττή και καταχρηστική

2. Απαγόρευση δήλωσης θρησκεύματος ανηλίκου

Εφόσον και για όσο διάστημα εξακολουθεί να επιτρέπεται η καταγραφή του θρησκεύματος των πολιτών σε κρατικά αρχεία, προτείνουμε να απαγορευτεί η καταγραφή θρησκεύματος σε περιπτώσεις ανηλίκων και να απαγορευτεί η δήλωση θρησκεύματος ανηλίκου εκ μέρους οποιουδήποτε ενήλικα.

Η συνειδητή επιλογή θρησκεύματος απαιτεί διανοητική ανάπτυξη που έρχεται μόνο με την ενηλικίωση. Κανείς δεν μπορεί να προδικάσει το θρήσκευμα ενός ανηλίκου, ούτε οι γονείς ή κηδεμόνες, ούτε οι εκπαιδευτικοί, ούτε οι θρησκευτικοί λειτουργοί, ούτε οι κρατικοί εκπρόσωποι. Ένας ανήλικος μπορεί να ανατρέφεται σε περιβάλλον με συγκεκριμένες θρησκευτικές πεποιθήσεις και να μετέχει σε τελετουργικά κατά υπόδειξη των κηδεμόνων του, αυτό όμως δεν συνεπάγεται ένταξη σε θρήσκευμα, διότι δεν έχει αποτελέσει συνειδητή δική του επιλογή.

Οι ανήλικοι δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ανήκουν σε θρήσκευμα. Καμία διαδικασία, είτε θρησκευτική τελετουργία, είτε δήλωση ενηλίκου που σχετίζεται με τον ανήλικο, δεν πρέπει να συνεπάγει ένταξη του ανηλίκου σε θρήσκευμα. Τα πιστοποιητικά θρησκευτικών τελετών που εκδίδουν θρησκευτικές οργανώσεις δεν θα πρέπει να γίνονται δεκτά ως βεβαιώσεις θρησκεύματος ή ονοματοδοσίας και δεν θα πρέπει να καταχωρούνται σε κρατικά αρχεία.

Η παραπάνω άποψη στηρίζεται και από την γνωμοδότηση 678/91 του Νομικού Συμβουλίου του Ελληνικού Κράτους, σύμφωνα με την οποία η μεταβολή του θρησκεύματος:
"προϋποθέτει βουλητική ικανότητα του προσώπου η οποία δεν συμπίπτει κατ’ ανάγκην με την ικανότητα προς δικαιοπραξία του Αστικού Κώδικα, διότη η μεταβολή θρησκεύματος δεν αποτελεί δικαιοπραξία. Απαιτείται, δηλαδή, ηλικία οπωσδήποτε ώριμη, αν και άνευ ακριβεστέρου προσδιορισμού, που να μαρτυρεί, λαμβανομένης υπόψη και της εν γένει πνευματικής αναπτύξεως του συγκεκριμένου ατόμου, ότι τούτο έχει επίγνωση της σοβαρότητας της πράξεώς του, και δήλωση βουλήσεως, απαλλαγμένη από οποιαδήποτε βία ή ψυχική νόσο ή άλλη διαταραχή των πνευματικών του δυνάμεων, που να κωλύει τη συνείδηση των πραττομένων."

Είναι φανερό ότι η αρχική επιλογή θρησκεύματος απαιτεί τις ίδιες ακριβώς προϋποθέσεις που απαιτεί και η μεταβολή του θρησκεύματος. Ένας ανήλικος δεν έχει ούτε την ωριμότητα ούτε την απαιτούμενη πνευματική ανάπτυξη για να διαθέτει επίγνωση της σοβαρότητας της επιλογής θρησκεύματος, ούτε για να κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο ενός θρησκευτικού δόγματος. Σύμφωνα λοιπόν με την παραπάνω γνωμοδότηση, δεν θα πρέπει να γίνεται δεκτή καμία δήλωση θρησκεύματος προκειμένου περί ανηλίκου.

III. Παραβάσεις της Οδηγίας (συνοπτική παρουσίαση)

Το θρήσκευμα καταγράφεται στα ληξιαρχεία, τα δημοτολόγια και τα μητρώα αρρένων (ΠΔ 850 / 1976, υπόδειγμα), στα μητρώα των μαθητών (ΠΔ 201 / 1998, άρθρο 6) και στα σχολικά απολυτήρια (και παρά την σχετική απόφαση ΑΡ. 77Α / 2002 της ΑΠΔΠΧ για κατάργηση της αναγραφής του η νομοθεσία δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί), στα μητρώα και στα απολυτήρια του στρατού, ενδεχομένως και σε άλλες κρατικές υπηρεσίες που δεν έχουμε υπ’ όψη μας.

Η καταγραφή του θρησκεύματος στις παραπάνω υπηρεσίες δεν εξυπηρετεί εξ όσων γνωρίζουμε κανέναν σκοπό, ούτε διευκολύνει στην διεκδίκηση κάποιων δικαιωμάτων των πολιτών.


Επιπλέον, η διαγραφή των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων ενός πολίτη από τα αρχεία αυτά κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Οι πολίτες δεν ενημερώνονται σωστά από τις αρμόδιες υπηρεσίες, αγνοούν ότι έχουν αυτό το δικαίωμα και όταν επιχειρούν να το ασκήσουν συχνά συναντούν εμπόδια. Με αφορμή πρόσφατη ενημερωτική εκστρατεία της Ένωσης Άθεων σχετικά με το δικαίωμα διαγραφής του θρησκεύματος από τα ληξιαρχεία, πληροφορηθήκαμε ότι σε τουλάχιστον δύο ληξιαρχεία οι υπάλληλοι αρνήθηκαν να δεχτούν τις αιτήσεις των ενδιαφερόμενων, παρά το γεγονός ότι ήταν καθ’ όλα νομότυπες, ενώ σε άλλα διαπιστώθηκε άγνοια ως προς την προβλεπόμενη διαδικασία. Αυτά τα φαινόμενα παρεμποδίζουν την άσκηση ελέγχου από μέρους των πολιτών στην διαχείριση των ευαίσθητων προσωπικών τους δεδομένων.

Τέλος, παρατηρείται το φαινόμενο υπαλλήλων που συμπληρώνουν αυθαίρετα το πεδίο θρήσκευμα των πολιτών με την ένδειξη «χριστιανός ορθόδοξος» χωρίς την συναίνεση του ενδιαφερομένου, όπως συνέβη σε περίπτωση πολίτη που διέγραψε το θρήσκευμά του στο ληξιαρχείο και διαπίστωσε εκ των υστέρων ότι σε κάποια υπηρεσία ο υπάλληλος είχε «διορθώσει» αυτό που θεώρησε «παράλειψη», συμπληρώνοντάς το με δική του πρωτοβουλία, κατά πάσα πιθανότητα λόγω άγνοιας.

Το θρήσκευμα καταγράφεται επίσης στα βιβλία των ενοριών της Εκκλησίας της Ελλάδος (δεν γνωρίζουμε αν υφίσταται κάποιο κεντρικό αρχείο). Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα σοβαρό γιατί καταγράφεται το θρήσκευμα ανηλίκων σύμφωνα με την πρακτική του νηπιοβαπτισμού. Έτσι δημιουργείται ένα αρχείο ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των πολιτών οι οποίοι ως ενήλικες ενδέχεται να αλλάξουν πεποιθήσεις αλλά να αμελήσουν τη διαγραφή τους από το αρχείο αυτό, είτε από άγνοια είτε από αδιαφορία είτε επειδή η διαδικασία δεν είναι δρομολογημένη. Κατά την άποψή μας όλα αυτά τα αρχεία οφείλουν να καταστραφούν και να απαγορευτεί η τήρησή τους, η οποία δεν εξυπηρετεί κανέναν σκοπό. Η τήρηση αρχείων εκ μέρους της Εκκλησίας οφείλει να γίνεται σύμφωνα τις νόμιμες προϋποθέσεις και να αφορά μόνο δεδομένα ενηλίκων.

Η τήρηση των προαναφερθέντων αρχείων δεν έχει γνωστοποιηθεί στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ούτε είναι γνωστό αν τηρούνται σύμφωνα με τις ορισμένες από το νόμο προϋποθέσεις.

IV. Πρόταση για αντιμετώπιση των παραβάσεων

Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι υπάρχει τεράστιο έλλειμμα ενημέρωσης και ελέγχου στο θέμα της ορθής τήρησης και διαχείρισης των αρχείων με προσωπικά δεδομένα (ευαίσθητα και μη). Προτείνουμε λοιπόν:

1. Να απευθύνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς τις κυβερνήσεις των Κρατών Μελών σύσταση συμμόρφωσης με τις επιταγές της Οδηγίας για τα Προσωπικά Δεδομένα, τόσο σε ό,τι αφορά την προσαρμογή της κρατικής νομοθεσίας, όσο και στην εφαρμογή της νομοθεσίας στην πράξη, με ιδιαίτερη έμφαση στο δεύτερο.
2. Να οργανωθούν υποχρεωτικά εκστρατείες ενημέρωσης σε όλα τα Κράτη Μέλη, οι οποίες θα απευθύνονται 1) σε δημόσιες υπηρεσίες που ενδέχεται να τηρούν τέτοια αρχεία, 2) σε θρησκευτικούς και άλλους οργανισμούς που είναι πιθανό να τηρούν τέτοια αρχεία, 3) στους πολίτες. Οι εκστρατείες προς τους οργανισμούς μπορούν να γίνουν με κρατικά ενημερωτικά έγγραφα, ενώ προς τους πολίτες μέσω των ΜΜΕ.
3. Να οργανωθούν υποχρεωτικά ενημερωτικά σεμινάρια σε όλα τα Κράτη Μέλη για τους υπαλλήλους κρατικών υπηρεσιών που σχετίζονται με τήρηση αρχείων.

Ακολουθούν αναλυτικά περιπτώσεις παράβασης της Οδηγίας περί προσωπικών δεδομένων από το Ελληνικό Κράτος.

V. Παραβάσεις της Οδηγίας (αναλυτική παρουσίαση)

Παραβάσεις στο σχολείο

Αρχεία μαθητών

Στην Ελλάδα, τα σχολεία κατά την εγγραφή των μαθητών, συλλέγουν από τους γονείς/κηδεμόνες μεταξύ άλλων τα εξής στοιχεία για τη συμπλήρωση του Βιβλίου Μητρώου Μαθητών: τόπος γέννησης, ιθαγένεια, θρήσκευμα, επάγγελμα μητέρας και πατέρα, γραμματικές γνώσεις μητέρας και πατέρα. Για τους αλλοδαπούς ζητείται ακόμα η εθνικότητά τους.
Συμβαίνει μάλιστα, όταν τα στοιχεία στο εν λόγω Μητρώο είναι ελλιπή, να μπαίνει ο Διευθυντής στην τάξη την ώρα του μαθήματος και να ρωτά τα παιδιά τι επαγγέλονται οι γονείς. Άλλες φορές το αναλαμβάνει ο υπεύθυνος εκπαιδευτικός του τμήματος.
Οι γονείς/κηδεμόνες και τα τέκνα τους στους οποίους αναφέρονται τα δεδομένα δεν ενημερώνονται ποτέ ποιο σκοπό εξυπηρετεί αυτή η συλλογή, ποιοι είναι οι υπεύθυνοι επεξεργασίας των δεδομένων και πώς μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους στην πρόσβαση και τη διόρθωση. Επίσης δεν γνωρίζουν σε ποιον μπορούν να κοινοποιηθούν τα δεδομένα αυτά.

Είναι προφανές πως τα δεδομένα που συλλέγονται είναι υπερβολικά, περιττά και διόλου αναγκαία. Η πιθανή επίκληση της καλής προαίρεσης από πλευράς του υπουργείου, ώστε να δώσει την απαιτούμενη προσοχή σε μαθητές με πολιτισμικές/γλωσσικές δυσκολίες καταρρίπτεται από το επιχείρημα πως ο εκπαιδευτικός στην άμεση επαφή του με το μαθητή θα το αντιληφθεί εύκολα, μέσα στην πρώτη εβδομάδα της έναρξης των μαθημάτων. Ομοίως το να συλλέγει στοιχεία για τους ακαδημαϊκούς τίτλους των γονέων, το επάγγελμά τους ή την εργασιακή τους κατάσταση με την αιτιολογία της επιπλέον προσοχής σε έναν μαθητή με οικονομική δυσχέρεια είναι έωλο, γιατί αυτό που θα μπορούσε να του προσφέρει το κάνει ήδη με τη δωρεάν παιδεία.

Αναφορικά με το ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο του θρησκεύματος που καταχωρείται στα αρχεία που τηρούνται, συμβαίνει το εξής παράδοξο: Στο Σύνταγμα αναγνωρίζεται η Ορθόδοξη Εκκλησία ως «επικρατούσα θρησκεία» της Ελλάδας και άνευ άλλου τεκμηρίου, θεωρούνται όλοι οι μαθητές Χ.Ο. οπότε στα σχολεία το μάθημα των θρησκευτικών είναι ομολογιακό. Με νόμους και Προεδρικά Διατάγματα είναι υποχρεωτικός ο εκκλησιασμός όλων των μαθητών καθώς και η πρωινή προσευχή πριν την έναρξη των μαθημάτων. Εύλογο θα ήταν λοιπόν, ήδη πριν την έκδοση της Οδηγίας 95/46/ΕΚ, να μην συλλέγεται αυτό το δεδομένο. Συλλεγόταν όμως και δυστυχώς συνεχίζει να συλλέγεται ακόμα και τώρα παρά την τύποις εναρμόνιση της εσωτερικής νομοθεσίας με την κοινοτική μέσω του νόμου 2472/1997, ιδρυτικού της Ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ).

Το 2002 η Αρχή με την Απόφαση 77Α απήυθυνε σύσταση και προειδοποίση στον υπεύθυνο επεξεργασίας του Υπουργείου Παιδείας ΔΒΜΘ να φροντίσει α) να μην αναγράφεται το θρήσκευμα στους απολυτήριους τίτλους της α/βάθμιας και β/βάθμιας εκπαίδευσης και β) να μην ζητείται από τους γονείς που επιθυμούν τα παιδιά τους να απαλλαγούν από το μάθημα των Θρησκευτικών να αποκαλύψουν τις πεποιθήσεις τους, αλλά να ασκούν το δικαίωμά τους αυτό κατ’ επίκληση των πεποιθήσεών τους και χωρίς να προβαίνουν σε καμία περαιτέρω διευκρίνιση.

Αντί το υπουργείο να συμμορφωθεί, έκτοτε:

α) αναφορικά με το πεδίο Θρήσκευμα στους απολυτήριους τίτλους σπουδών
- κυκλοφόρησε την Εγκύκλιο Γ2/131757/22-11-2004 που ανάμεσα στα άλλα ανέφερε: «…2. Σε ότι αφορά την αναγραφή του Θρησκεύματος στη σύνταξη του τίτλου απόλυσης, σας πληροφορούμε ότι, σύμφωνα με την Γ2/61723/13-6-2002, ο χαρακτηρισμός Χ.Ο. αναγράφεται, εκτός αν έχει κατατεθεί υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86, στην οποία αναφέρεται το αντίθετο.»
- διόρθωσε παράλειψη αναγραφής θρησκεύματος με την Εγκύκλιο 73735/Γ2/23-6-2010 όπου ανέφερε «…σχετικά µε τους απολυτήριους τίτλους Γυµνασίου, σας υπενθυµίζουµε ότι ο τύπος των εν λόγω απολυτηρίων καθορίζεται από την υπ’ αριθµ. 233.1/6/Γ2/2058/1986 (ΦΕΚ317, Β’) Υ.Α. και περιλαµβάνει αναγραφή του θρησκεύµατος του µαθητή….»
- σε σχετικό ερώτημα στις 22/12/2010 μας εστάλη η απάντηση με αρ. πρωτ. Φ.7/730/162311/Γ1 «….Αν επιθυμούν (σ.σ οι γονείς) να μην αναγράφεται το θρήσκευμα στο απολυτήριο ή στους τίτλους σπουδών, αυτό θα ζητηθεί με υπεύθυνη δήλωσή τους, που θα κατατεθεί στο σχολείο.»

β) αναφορικά με την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών,
- οκτώ (8) χρόνια μετά την Απόφαση 77Α/2002 της Αρχής
- μετά από μια σειρά αντιφατικών εγκυκλίων (που κάθε άλλο παρά αποσαφήνιζαν το θέμα και διευκόλυναν γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς),
- μετά από ένα πόλεμο επιστολών μεταξύ των τότε υπουργού Παιδείας και Συνήγορου του Πολίτη
- μετά από ένα καταιγισμό σχετικών ερωτήσεων πολιτικών κομμάτων στη Βουλή
η στάση του Υπουργείου εξακολουθεί να μην ξεκαθαρίζεται.
Ακόμα και σήμερα ισχύει η τελευταία Εγκύκλιος Φ12/977/109744/Γ1 όπου αναφέρει: «Σας ενημερώνουμε ότι οι μη Ορθόδοξοι μαθητές δηλ. οι αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι, οι οποίοι σύμφωνα με την υπ΄ αριθμ. 104071/Γ2/4.8.2008 εγκύκλιο του ΥπΕΠΘ απαλλάσσονται από το μάθημα των Θρησκευτικών για λόγους συνείδησης…» Αυτή η φράση υποδηλώνει ότι απαλλαγή από τα θρησκευτικά δικαιούνται μόνον όσοι δεν είναι χριστιανοί ορθόδοξοι, υπαγορεύοντας έτσι την ανάγκη δήλωσης θρησκεύματος για την άσκηση του δικαιώματος της απαλλαγής.

Πρέπει δε να αναφερθεί πως, όχι μόνο δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση των ενδιαφερομένων για την άσκηση του δικαιώματος απαλλαγής, αλλά και πολλές φορές έρχονται αντιμέτωποι με δύστροπους Διευθυντές σχολικών μονάδων που προσπαθούν να αποτρέψουν τους μαθητές από το να απαλλαγούν. Την ευθύνη για αυτή τη συμπεριφορά την φέρει το σύνολο των υπουργών που έχουν θητεύσει στο Παιδείας, μαζί με τις κυβερνήσεις που υπηρετούσαν: μπροστά στο πολιτικό κόστος κανείς δεν τόλμησε να εφαρμόσει κατά γράμμα την κοινοτική οδηγία για το σεβασμό των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και το άρθρο 9 της ΕΣΔΑ της θρησκευτικής ελευθερίας.

Μέρος της ευθύνης όμως αναλογεί και στην ΑΠΔΠΧ, γιατί ποτέ δεν άσκησε την αποτελεσματική εξουσία παρέμβασης που της δίνεται από το Άρθρο 28, παρ. 3 της Οδηγίας 95/46/ΕΚ στο εν λόγω θέμα. Δεν επανήλθε στην Απόφαση 77Α με κυρώσεις και αυτή τη στιγμή μαθητές έχουν τελειώσει την δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχοντας απολυτήριο με πεδίο Θρήσκευμα κενό. Αυτό τους καθιστά ευάλωτους σε διακρίσεις, για παράδειγμα στην αγορά εργασίας, τη στιγμή που άλλοι συμμαθητές τους έχουν απολυτήριο όπου αναγράφεται Χ.Ο.

Μια άλλη, εξίσου σημαντική παράλειψη της Αρχής να ασκήσει πλήρως την αρμοδιότητά της, είναι το θέμα των χειρόγραφων Βιβλίων Μητρώου και Προόδου (Β.Μ.Π) των μαθητών τα οποία τηρούνται για μια δεκαετία. Σχετική εγκύκλιος του Μαΐου του 2010 αναφέρει πως «…Το παλαιό Β.Μ.Π. των μαθητών θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι την αποφοίτηση και του τελευταίου εγγεγραμμένου μαθητή σ΄αυτό…». Αυτό σημαίνει πως θα βρίσκεται σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι και το σχολικό έτος 2014-2015. Στο παλιό Β.Μ.Π. αναγραφόταν το θρήσκευμα ενώ στο νέο δεν θα αναγράφεται.

Το άρθρο 32 της Οδηγίας 95/46/ΕΚ όμως, άφησε περιθώριο συμμόρφωσης προς τα άρθρα της τα 12 έτη από την ημερομηνία έκδοσής της. Έπρεπε δηλαδή ήδη από το 2007 όλες οι επεξεργασίες δεδομένων που περιέχονταν ήδη σε χειρόγραφα αρχεία, περιλαμβανομένων και των Β.Μ.Π. να έχουν συμμορφωθεί προς τα άρθρα 6, 7 και 8 της Οδηγίας. Η χώρα μας όχι μόνο δεν έχει συμμορφωθεί, όχι μόνο συνέχιζε τόσα χρόνια να παραβιάζει την κοινοτική οδηγία συλλέγοντας ευαίσθητα δεδομένα, αλλά θα συνεχίσει να είναι παράνομη 8 πλέον χρόνια της προθεσμίας.

Παραβάσεις στον στρατό

Η στράτευση είναι υποχρεωτική για τους Έλληνες, βάσει του άρθρου 4 του Συντάγματος. Όταν οι στρατεύσιμοι κατατάσσονται, υποχρεωτικώς δηλώνουν το θρήσκευμά τους. Κατά τη συλλογή αυτού του ευαίσθητου δεδομένου δεν εξηγήται ποιο σκοπό εξυπηρετεί, δεν προσφέρεται καμία ενημέρωση σχετικά με την επεξεργασία και, καθώς το περιβάλλον είναι στρατιωτικό, οι νεοσύλλεκτοι διστάζουν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να αρνηθούν.

Ωστόσο, η στρατιωτική θητεία περιλαμβάνει υποχρεωτικούς εκκλησιασμούς (τα περισσότερα στρατόπεδα διαθέτουν στο χώρο τους ναό της «επικρατούσας θρησκείας») και έτσι το Κράτος παρεμβαίνει στη συνείδηση των στρατιωτών, ακόμα και των Χ.Ο. προεκτείνοντας τη στρατιωτική πειθαρχία και στην επαφή τους με το Θεό. Δεν τίθεται συνεπώς θέμα επιλογής του ατόμου να μη δηλώσει το διαφορετικό θρήσκευμά του – άλλως θα αναγκαστεί να μετέχει μίας λατρείας την οποία δεν πρεσβεύει.

Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει ασχοληθεί με το θρήσκευμα στο Δελτίο Απογραφής (Πόρισμα 11478.02.2.1) και παρατηρεί την ύπαρξη δύο αντιφατικών πράξεων της ΑΠΔΠΧ, ως αναρμόδιος όμως να κρίνει την Αρχή, περιορίζεται στο να τις επισημάνει:
Η ΑΠΔΠΧ αδειοδοτεί το ΓΕΕΘΑ να τηρεί αρχείο με ευαίσθητα δεδομένα των οπλιτών με την υπ’ αριθμ. 1271/21.6.2001 «αφού διερεύνησε την υπόθεση αναγραφής του θρησκεύματος σε έντυπα στρατολογικής φύσης … κρίνει ότι η επεξεργασία, από τις Ένοπλες Δυνάμεις, του στοιχείου του θρησκεύματος, που δηλώνεται από τους στρατευσίμους στο Δελτίο Απογραφής, είναι αναγκαία και θεμιτή ενόψει του σκοπού επεξεργασίας, και ως εκ τούτου δεν αντιβαίνει στις διατάξεις του Ν. 2472/97. … Η επεξεργασία του δεδομένου του θρησκεύματος πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο για την εξυπηρέτηση των σκοπών της διαχείρισης προσωπικού και διοικητικής μέριμνας».
Νεώτερη απόφασή της όμως, η υπ’ αριθμ. 87/20.8.2002 σχετικά με την αναγραφή θρησκεύματος στο έντυπο αίτησης υποψηφίων για τις στρατιωτικές σχολές έκρινε πως «είναι προφανές ότι οι ένοπλες δυνάμεις δεν χρειάζεται να γνωρίζουν το θρήσκευμα υποψηφίων μαθητών στρατιωτικών σχολών, εκτός αν αυτό συνδέεται με συγκεκριμένες εκδηλώσεις θρησκευτικής φύσης (π.χ. ορκωμοσία), οπότε θα αρκεί η δήλωση του μαθητή ότι δεν επιθυμεί για συνειδησιακούς λόγους να συμμετέχει στις συγκεκριμένες εκδηλώσεις. Κατά συνέπεια, η εκ των προτέρων και ανεξάρτητα από συγκεκριμένες εκδηλώσεις καταχώριση του θρησκεύματος δεν εξυπηρετεί το σκοπό του τηρούμενου αρχείου, ενώ παράλληλα έρχεται σε σύγκρουση με την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης, αφού οδηγεί στην χωρίς λόγο αποκάλυψη των θρησκευτικών πεποιθήσεων. Σύμφωνα με τα παραπάνω, δεν είναι νόμιμη η αναγραφή θρησκεύματος στα έντυπα αιτήσεως για υποψηφιότητα σε στρατιωτικές σχολές».

Μέχρι σήμερα η κατάσταση αυτή δεν έχει αλλάξει και δεν έχει καταστεί σαφές γιατί υπάρχει αυτή η διακριτική μεταχείριση μεταξύ των οικειοθελώς εισαγομένων σε στρατιωτικές σχολές (που δεν προβαίνουν σε δήλωση θρησκεύματος) και εις βάρος των υποχρεωτικώς εκπληρούντων στρατιωτική θητεία (που αναγκάζονται να δηλώσουν θρήσκευμα).

Θρησκευτικός όρκος και αποκάλυψη θρησκευτικών/φιλοσοφικών πεποιθήσεων

- Ενώ το ΕΔΔΑ έχει καταδικάσει την Ελλάδα ήδη από το Φεβρουάριο του 2008 για παραβίαση του Άρθρου 9 (θρησκευτική ελευθερία) της ΕΣΔΑ από την αναγκαστική αποκάλυψη των θρησκευτικών πεποιθήσεων των πολιτών, προκειμένου να δώσουν πολιτικό όρκο (υπόθεση Αλεξανδρίδης κατά Ελλάδος),
http://www.nsk.gr/edad/ee453.pdf
- Ενώ η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου είχε ασχοληθεί και στο παρελθόν (2005 και 2006) με το θέμα της κατάργησης του θρησκευτικού όρκου, μετά και την καταδίκη της χώρας μας στην προαναφερόμενη υπόθεση, ανακοίνωσε στις 29 Μαΐου του 2008 σχετική γνωμάτευση πως οι δημόσιες αρχές δεν μπορούν να παρεμβαίνουν στην ιδιωτική σφαίρα του ατόμου δια της επιβολής εξωτερίκευσης των θρησκευτικών πεποιθήσεών του και πρότεινε 9 τροπολογίες στην υφιστάμενη νομοθεσία
http://www.nchr.gr/media/gnwmateuseis_e ... o_2008.doc
- Ενώ το Δεκέμβριο του 2008 ο τότε Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου Αθηνών γνωμοδοτεί πως η ισχύουσα νομοθεσία «φαίνεται να παραβιάζει την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης»
http://cm.greekhelsinki.gr/uploads/2010 ... -12-08.pdf

* Ο Βουλευτής του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού Αλέξανδρος Χρυσανθακόπουλος κατέθεσε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή με αριθ. 314/19-1-2010 όπου μεταξύ των άλλων ρωτούσε: "Αποτελεί για την Κυβέρνηση θέμα προτεραιότητας η παράκαμψη του άρθρου 3 του Συντάγματος που ορίζει επικρατούσα θρησκεία την Ορθοδοξία, καθώς και η κατάργηση του θρησκευτικού όρκου…;"
Σύμφωνα με την από 22/1/2010 απάντηση του κ. Ι. Πανάρετου υφυπουργού Παιδείας, ΔΒΜΘ στη ολομέλεια της Βουλής «Όχι. Υπενθυμίζω ότι οι προτεραιότητες της Κυβέρνησης καθορίστηκαν στις Προγραμματικές Δηλώσεις του Πρωθυπουργού στη Βουλή.»
http://www.hellenicparliament.gr/Prakti ... 7295f0cd3c
Βάσει του επιχειρήματος «Η χώρα αυτήν τη στιγμή περνάει ίσως τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία της.» δεν αποτελούσε τον Ιανουάριο του 2010 προτεραιότητα η κατάργηση του θρησκευτικού όρκου και έτσι:
* Τον Ιούνιο του 2010 ήρθε και δεύτερη καταδίκη της Ελλάδας από το ΕΔΔΑ (υπόθεση Δημητράς και λοιποί), ομοίως γιατί οι προσφεύγοντες υποχρεώθηκαν να αποκαλύψουν τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις προκειμένου να δώσουν πολιτικό όρκο. Στην εν λόγω απόφαση γίνεται και υπόδειξη προς την Ελλάδα, στη βάση του Άρθρου 46 ΕΣΔΑ (υποχρεωτική ισχύς και εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων), να τροποποιήσει το νομοθετικό πλαίσιο ώστε να γίνει συμβατό με τη Σύμβαση και να αποφευχθούν παρόμοιες παραβιάσεις της στο μέλλον
http://cm.greekhelsinki.gr/uploads/2010 ... _greek.doc
* Την ίδια μέρα, 3 Ιουνίου 2010 το ΕΔΔΑ δημοσιοποίησε στην χώρα μας δύο νέες προσφυγές κατά της καταγραφής του θρησκεύματος μεταξύ των προσωπικών στοιχείων στα δικόγραφα και κατά του θρησκευτικού όρκου στις ένορκες καταθέσεις.
http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view. ... 6DEA398649
* Στις 10 Ιουνίου του 2010 η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επανέρχεται στο θέμα του θρησκευτικού όρκου με επιστολή της στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καλώντας τον να λάβει «τα αναγκαία μέτρα ώστε η υποχρέωση ορκοδοσίας, όπου αυτή προβλέπεται, να καταστεί συμβατή με το δικαίωμα θρησκευτικής ελευθερίας όπως αυτό κατοχυρώνεται στο ελληνικό Σύνταγμα και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.»
http://www.nchr.gr/document.php?categor ... nt_id=1016
* Μέχρι και σήμερα τα άρθρα 217, 218 και 220 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ισχύουν παραβιάζοντας τη θρησκευτική ελευθερία, ωσάν να μην έχει μεσολαβήσει η απόφαση του ΕΔΔΑ (Δημητράς και λοιποί κατά της Ελλάδας).
http://des.panteion.gr/docs/tetradia_teuxos_21.pdf σελ. 14
* Ομοίως το άρθρο 236 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που αναφέρεται στον όρκο διερμηνέα δεν έχει τροποποιηθεί με αποτέλεσμα στα έντυπα που συμπληρώνονται για βεβαίωση της εργασίας διερμηνέως σε δικαστήριο, να συμπεριλαμβάνεται το πεδίο θρήσκευμα, όπως βλέπουμε στην περίπτωση του Γιώργου Παπαδόπουλου:
http://2.bp.blogspot.com/_pkU5KMz8WAw/T ... dikeio.jpg

Το θέμα της συμμόρφωσης της Ελλάδας στις αποφάσεις του ΕΔΔΑ και του σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας θα συζητηθεί στην 1108η συνάντηση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης που θα γίνει το Μάρτιο του 2011.
https://wcd.coe.int/wcd/ViewDoc.jsp?Ref ... ged=FDC864

Παρ’ όλο που γίνεται επίκληση της απόφασης του ΕΔΔΑ στην υπόθεση Buscarini and Others v. San Marino (judgment 18 February 1999) στη σχετική γνωμοδότηση (2008) της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (GNCHR),
http://www.nchr.gr/media/gnwmateuseis_e ... o_2008.doc
στην οποία γνωμοδότηση επανήλθε με νέα της επιστολή προς τον υπουργό Δικαιοσύνης το 2010, λίγες ημέρες μετά την καταδίκη της Ελλάδας στην υπόθεση Δημητράς και λοιποί
http://www.nchr.gr/document.php?categor ... nt_id=1016

* ο εντολοδόχος Πρωθυπουργός και σχεδόν το σύνολο των Βουλευτών των εθνικών εκλογών του 2009 έδωσαν θρησκευτικό όρκο
Οι πολιτικοί που προτίμησαν τον πολιτικό όρκο έγιναν θέμα στις εφημερίδες και το διαδίκτυο.
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2& ... 18/10/2009
* ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που επανεξελέγη το 2010 έδωσε θρησκευτικό όρκο (παρά τη συμμετοχή του στην ομάδα των 53 που το 1998 είχαν προτείνει την αλλαγή του όρκου για την επόμενη αναθεωρητική Βουλή)
http://www.parliament.gr/sifounakis/thesis2.htm

Για λόγους που δεν συνιστούν απλό συνυπολογισμό του πολιτικού κόστους αλλά έχουν εδραιωμένα πολιτικοθρησκευτικά συμφραζόμενα, εξακολουθεί η παραβίαση της θρησκευτικής ελευθερίας των πολιτικών μας, αφού υπό την πίεση της πιθανότητας να προκύψει πολιτικό πρόβλημα στη χώρα, προβαίνουν στον νενομισμένο όρκο. Εξάλλου, στην περίπτωση αυτή, συμβαίνει το εξής παράδοξο. Αν κάποιος ΔΕΝ δώσει τον θρησκευτικό όρκο, αποκαλύπτει πως οι πεποιθήσεις του είναι διαφορετικές. Έτσι,

* το Δεκέμβριο του 2010, στην ορκωμοσία των εκλεγμένων δημοτικών και περιφερειακών αρχών προκειμένου για την ανάληψη των καθηκόντων τους, όσοι από αυτούς επέλεξαν τον πολιτικό όρκο οδηγήθηκαν σε έμμεση αποκαλύψη των θρησκευτικών/πολιτικών πεποιθήσεών τους (ότι δεν είναι Χ.Ο.)
Αυτό τους φέρνει στη δυσχερή θέση να ξεκινούν την πενταετή θητεία τους στοχοποιημένοι από τη θρησκευόμενη μερίδα του τύπου και των πολιτών για τους οποίους η άσκηση της λαϊκής εντολής είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πίστη στην «επικρατούσα θρησκεία». Πράγματι, πολλοί πολίτες έγραψαν προσωπικές επιστολές διαμαρτυρίας στους αιρετούς που δεν έδωσαν θρησκευτικό όρκο, εγκαλώντας τους γιατί δεν αποκάλυψαν προ των εκλογών τις θρησκευτικές/πολιτικές πεποιθήσεις τους
http://www.antibaro.gr/node/2456


Κλείνοντας, ευχαριστούμε για την προσοχή σας και ελπίζουμε να συνεισφέραμε στην νέα θεώρηση της Επιτροπής αναφορικά με τα προσωπικά δεδομένα.

Η Γραμματεία της Ένωσης Άθεων
Spoiler: Εμφάνιση
From: Atheist Union of Greece
contact@atheia.gr

To: European Committee

Date: January 15, 2011

Subject: Public consultation on the Commission's comprehensive approach on personal data protection in the European Union

For easier reading the text is divided into the following parts:
I. Summary
II. Proposals for improving the Directive
III. Transgression of the Directive (general presentation)
IV. Proposals for dealing with transgression
V. Transgression of the Directive (detailed presentation)

I. Summary


For improving the Directive we propose:

1. Abolition of all state records containing religious beliefs
Religion is a matter of conscience; it concerns only the private life of the citizens, and should play no part in their dealings with the state.
Even if it were considered necessary for the state to concede certain rights to the citizens according to their religions, a legal declaration of the interested party is sufficient for claiming those rights. No permanent record is necessary.

2. Prohibition of declaring the religion of a minor
A minor has neither the maturity nor the spiritual development required in order to be aware of the graveness of religious choices and to comprehend fully the content of a religious faith.
Therefore, no declaration of religion should be accepted on behalf of a minor.

For dealing with transgressions of the Directive we propose:

1. That the European Committee addresses a recommendation to the governments of Member States, asking them to conform to the dictates of the Directive on Personal Data, both concerning the harmonization of state legislation and concerning the enforcement of such legislation, emphasizing the second.
2. That all Member States organize compulsory information campaigns, directed to 1) public services that may keep such records, 2) religious and other organisations that may keep such records, 3) the citizens. The campaigns directed to organisations may take place via state documents, and those directed to the citizens via the mass media.
3. That all Member States organize compulsory information seminars for public servants involved in data keeping.

Below there follow our proposals and documentation in detail.

II. Proposals for improving the Directive

1. Abolition of all state records containing religious beliefs

We propose that the recording of religion be abolished from all state records and documents. Religion is a matter of conscience; it concerns only the private life of the citizens, and should play no part in their dealings with the state.

A person’s religious beliefs are a matter of conscience, not form; they are known only to the person itself and they are subject to change at any time. The only person capable of declaring them is the person concerned, and this declaration should be accepted and respected.

All citizens should have equal rights and receive equal treatment on part of the state. Religious beliefs should not entail discrimination of any kind. Therefore, registering the citizens’ religion in state records is redundant and abusive.

Even if it were considered necessary for the state to concede certain rights to the citizens according to their religions, a legal declaration of the interested party is sufficient for claiming those rights. No permanent record is necessary for certifying a person’s religion.

2. Prohibition of declaring the religion of a minor

Inasmuch as the registering of religious beliefs is still permitted, we propose that the registering of religion in the case of minors, as well as the declarations of a minor’s religion on part of any adult, be prohibited.

Conscious choice of a religion requires a spiritual development which is concluded only in adulthood. Nobody can predispose the religion of a minor, neither parents of custodians, nor teachers, nor priests, nor state representatives. A minor’s upbringing in a given environment in which he follows certain religious beliefs and participates in religious ceremonies in accordance with his parents’ convictions does not imply an integration to a religion, because of the lack of a conscious choice on part of the minor.

Minors cannot be considered to belong to a religion. No procedure, either religious ceremony or declaration of an adult related to the minor, should entail an integration of the minor to a religion. The certificates of religious ceremonies issued by religious organizations should not be accepted by the state as a certificate of religion or of name giving, and should not be registered in state records.

The above view is supported by the formal Opinion 678/91 of the Greek State Legal Advisory Service, according to which the change of religion:
"requires a will capacity on part of the person, which does not necessarily coincide with the capacity for legal transaction, because the change of religion is not a legal transaction. Namely the requirements are: a mature age (although with no further specification) which would certify, taking into account the general spiritual development of the person in question, that he/she is aware of the graveness of this act, and a declaration of will, free from any violence or mental illness or other disorder of his/hers spiritual functions, which would hinder awareness of this act.”

Obviously, the initial choice of religion must meet exactly the same requirements as a change of religion. A minor has neither the maturity nor the spiritual development required in order to be aware of the graveness of religious choices and to comprehend fully the content of a religious faith. Therefore, according to the abovementioned legal Opinion, no declaration of religion should be accepted on behalf of a minor.

III. Transgressions of the Directive (general presentation)

Religion is actually recorded at city registries, municipal rolls and males’ registries (Presidential Decree 850/1976), the school register (PD 201/1998, article 6) and on primary and secondary education graduation certificates (and in spite of Decision No. 77A/2002 of the Hellenic Data Protection Authority dictating abolition of the inclusion of the field “religion” on such certificates, Greek legislation has not yet been changed to reflect this), at army registries and certificates, possibly also at other public services and documents we are not aware of.

Record of religion at the above services does not serve any purpose, nor does it facilitate the claiming of citizens’ rights, as far as we know.


Moreover, removal of personal data from such records is not at all easy. Citizens are not properly informed by public servants, they ignore their rights, and when they attempt to remove their data they often meet obstacles. During a recent information campaign of the Atheist Union of Greece concerning the right to remove the record of religion from city registries, we were told that in two registry offices the citizens’ petitions were rejected, in spite of the fact that they were in perfect accordance with the law, while in other registries there was ignorance concerning the legal procedure. Such phenomena inhibit the control of citizens on the processing of their sensitive personal data.

There have also been cases of public servants filling in the field “religion” of citizens as “Christian Orthodox” without the consent of the interested party, as in the case of a citizen who had removed the record of religion from the city registry and later found out that some public servant had “corrected” what he must have considered an “omission”, filling it in by his own initiative, probably due to ignorance of the procedure.

Religion is also recorded in parish registries of the Church of Greece (we do not know if there is a central record). This is of great importance because, due to the practice of child baptizing, the religion of minors is recorded. The result is a record of sensitive personal data of the citizens who as adults may change religious beliefs but fail to remove their data from this record, either from ignorance or from neglect or because there is no streamlined procedure. We consider that all these records should be destroyed and their keeping prohibited, as it serves no purpose. If the Church wished to keep a record of its members, this record should comply with legal requirements and include only data of adult persons.

The Hellenic Data Protection Authority has not been informed of the keeping of all aforementioned registries, nor is it known whether they are kept according to legal requirements.

IV. Proposal for dealing with transgressions

From the above we may conclude that there is a great lack of information and control on the subject of correct keeping and processing of personal data records (sensitive or no). We therefore suggest:
1. That the European Committee addresses a recommendation to the governments of Member States, asking them to conform to the dictates of the Directive on Personal Data, both concerning the harmonization of state legislation and concerning the enforcement of such legislation, emphasizing the second.
2. That all Member States organize compulsory information campaigns, directed to 1) public services that may keep such records, 2) religious and other organisations that may keep such records, 3) the citizens. The campaigns directed to organisations may take place via state documents, and those directed to the citizens via the mass media.
3. That all Member States organize compulsory information seminars for public servants involved in data keeping.

Below there follow cases of transgression of the Directive on Personal Data on part of the Greek State.

V. Transgressions of the Directive (detailed presentation)

Transgressions at schools

School records

In Greece, during school enrollment, schools collect from parents/custodians the following data of the students for the School Record: place of birth, citizenship, religion, mother’s and father’s profession, mother’s and father’s literacy level. In the case of foreigners, nationality is also recorded.

When some datum is lacking from the Record, it may even happen that the School Principal enter in the class during teaching time and ask the children their parents’ profession. At other times the class teacher may undertake this task.
Parents/custodians and their children whose data are collected are never informed on the purpose of this collection, the identity of the data controllers, and the way to claim their rights to access and correction. They also do not know to whom these data may be transferred.

The data collected are obviously excessive, redundant and not at all necessary. The possible claim of good intentions on part of the Ministry, such as giving proper attention to students with cultural or language difficulties, cannot be accepted, because the teacher in his/hers daily contact with the student will easily determine such issues during the first week of class.
Likewise, the collection of data on the academic level of the parents, their profession and their working status does cannot be claimed to serve the purpose of giving special attention to students with financial problems, because education is free of charge for all students and no further attention is called for.

Concerning the sensitive personal datum of religion, registered in the abovementioned records, there is a paradox: the Greek Constitution recognises the Christian Orthodox Church as “prevalent religion” of Greece and in lack of other evidence, all students are considered to be Christian Orthodox. Religion class in public education is a compulsory subject taught in a confessional and catechist way. Churchgoing and morning prayers are also compulsory, by Laws and Presidential Decrees. It would therefore stand to reason that this datum not be collected, even before the issuing of Directive 95/46 EC. Nevertheless it was collected and unfortunately still is collected, in spite of the formal harmonization of state legislation with community legislation by means of Law 2472/1997, which established the Hellenic Data Protection Authority (HDPA).

In 2002 the HDPA by Decision 77A directed a recommendation and warning to the data controller of the Ministry of Education, specifically asking a) that the field “religion” not be included in graduation certificates of primary and secondary school, and b) that parents desiring their children to be exempted from religion class not be required to reveal their religious beliefs, and that they should be permitted to claim this right for reasons of conscience without further specifications.

Instead of conforming, since then, the Ministry:

a) Regarding the field “religion” in school graduation certificates:
- Has issued Circular Γ2/131757/22-11-2004 which states that: “…2.Concerning the recording of Religion in the redaction of the certification of graduation, we inform you that, according to Circular Γ2/61723/13-6-2002, the attribute Christian Orthodox is to be recorded, unless a formal declaration according to Law 1599/86 has been submitted stating the opposite."
- Has corrected the omission of the recording of religion with Circular 73735/Γ2/23-6-2010, which states that “…concerning the graduation certificates of Secondary education, we remind you that the form of these certificates is determined by Ministerial Decision No. 233.1/6/Γ2/2058/1986 (Governmental Gazette Issue 317, Β’) and includes a record of the student’s religion…”
- Has answered our related question on the subject as follows (document No. Φ.7/730/162311/Γ1): “…Should [the parents] desire that religion not be recorded on the graduate certificate or other education degrees, this should be stated on their part by a formal declaration presented at the school.”

b) Concerning the exemption from religion class:
- eight (8) years after the issuing of Decision 77A/2002 of the HDPA,
- following a series of contradicting Circulars, which neither clarified the issue nor helped parents, students and teachers,
- following an exchange of correspondence between the Minister of Education and the Ombudsman,
- following a storm of questions on behalf of political parties in Parliament,
the Ministry’s position on the subject is still unclear.

To this day the most recent Circular in vigor, Φ12/977/109744/Γ1, states: “We inform you that non Orthodox students, namely members of a different religion or creed, who according to Circular No. 104071/Γ2/4.8.2008 of the Ministry of National Education and Religion are exempted from religion class for reasons of conscience…”
This phrase implies that only non Christian Orthodox students have the right to be exempted, thus dictating the necessity of disclosing religious beliefs in order to claim the right to exemption.

Is should be mentioned that not only are interested parties not provided with adequate information on their rights, but they are also often faced with School Principals who attempt to discourage pupils from claiming the right to exemption. This attitude is a result of the policy of all Ministers who have served at the Ministry of Education in the past, along with the corresponding governments. Faced with a political risk, nobody dared to comply with the EC Directive on personal data and Article 9 of the European Convention on Human Rights concerning religious freedom.

Part of the responsibility, however, lays with the HDPA, because it has never exerted the intervening power assigned by article 28 par.3 of Directive 95/46. It never implemented any sanctions for lack of compliance with Decision 77A and at this moment various students have school certificates with a blank in the field “religion”, a fact which renders them subject to discrimination in the job market or otherwise, since most of their schoolmates have certificates recording “christian orthodox”.

Another equally important omission on part of the HDPA concerns the handwritten Pupil and Progress Records (PPR) which are being kept for a decade now. A Circular of the Ministry dated May 2010 mentions that “…The old PPR will remain in vigor until the last student therein inscribed has graduated…”. This means that the old PPR will remain in vigor at least until academic year 2014-2015. In the old PPR religion was recorded, while in the new PPR it will not be recorded.

Article 32 of Directive 95/46/EC, however, allows a twelve (12) year margin for conformation with its articles. This means that by 2007 all data processing which took place in handwritten records, including the PPR, should conform to Articles 6, 7 and 8 of the Directive. Greece has not conformed with this, continues to violate the Directive up to this day by collecting sensitive data, and will continue to violate it for at least 8 more years, long past the deadline.


Transgressions in the army

Military service is compulsory for Greek citizens, according to Article 4 of the Constitution. During enlistment, declaration of religion is compulsory. During collection of this sensitive personal datum, no explanation is given for the purpose of this collection, no information is supplied concerning processing, and since military environment is intimidating, young men hesitate claiming their right to withhold this declaration.

Military service includes compulsory churchgoing (most military camps have a temple of the “prevalent religion” on their grounds). In this way the state intervenes in the soldiers’ conscience, even of Christian Orthodox, extending military discipline even to religious practice. Therefore, there is no real option of not declaring a different religion should this be the case, because otherwise the soldier would find himself participating in ceremonies of a creed to which he does not belong.

The Ombudsman has commented on religion in the Enumeration Sheet (Conclusion 11478.02.2.1), has pointed out the existence of two contradicting acts of the HDPA, but having no authority over the HDPA, he is limited to commenting:
The HDPA issues permission 1271/21.6.2001 to the General National Military Staff for keeping a record with the soldiers’ sensitive data “after investigating the case of religion recording in enlisting documents… has judged that the processing by the Armed Forces of the datum of religion, declared by the enlisting men in the Enumeration Sheet, is necessary and legitimate in view of the purpose of the processing, and therefore does not violate the clauses of Law Ν. 2472/97. …Processing of the datum of religion should have as a sole purpose the facilitation of personnel administration and logistics.”
However, in its more recent Decision 87/20.8.2002, concerning religion recording on the application form of military school candidates, the HPDA judges that “obviously the armed forces need not know the religion of the candidates for military schools, unless this is connected with events of a religious nature (e.g. oath), in which case the declaration of the student that he does not wish to participate in such events is sufficient. Therefore, a previous recording of religion, independent of specific events, does not serve the purpose of the kept record, while at the same time it is in conflict with religious freedom, since it leads to revelation of religious belief to no purpose. In view of the above, recording of religion in application forms for military schools is not legal.”

To this day, the situation has not changed, and no clarification has been made as to why there is such a discrimination between men voluntarily enlisting to military schools (who do not have to declare their religion) and men compulsorily enlisting for military service (who are obliged to declare their religion).

Religious oath and revelation of religious/philosophical beliefs

- While the European Court for Human Rights has convicted Greece since February 2008 for violation of Article 9 (religious freedom) of the European Treaty on Human Rights, by the compulsory revelation of religious beliefs of citizens in order to be sworn by civil oath (case of Alexandridis vs. Greece),
http://www.nsk.gr/edad/ee453.pdf
- While the National Committee for Human Rights had looked into the matter of the abolition of religious oath in the past (2005 and 2006), following the conviction of Greece on the aforementioned case, it announced on May 29, 2008, a relevant opinion stating that public authorities cannot intervene into a person’s private life by imposing a compulsory declaration of religious beliefs, and it suggested 9 modifications of the existing legislation,
http://www.nchr.gr/media/gnwmateuseis_e ... o_2008.doc
- While on December 2008 the President of the Three-Judge Administration Council of the Court of First Instance opines that the existing legislation “appears to violate the freedom of religious conscience”.
http://cm.greekhelsinki.gr/uploads/2010 ... -12-08.pdf

* The Member of Parliament of the Popular Orthodox Alert party, Mr. Alexandros Chrusanthakopoulos submitted question No. 314/19-1-2010 to the Parliament asking: “Is the overriding of Article 3 of the Constitution - which states that the prevalent religion is Orthodox Christianism – and the abolition of religious oath a matter of priority for the government?”
According to the answer of Mr. I.Panaretos, State Secretary of the Ministry of Education, to the Parliament: “No. I remind that the priorities of the government were determined by the Program Declarations of the Prime Minister to the Parliament.”
http://www.hellenicparliament.gr/Prakti ... 7295f0cd3c
On the basis of the argument that “the country is actually going through perhaps the greatest crisis of its history”, on January 2010 the abolition of religious oath was not a priority, and so:
* On June 2010 Greece was again convicted by the ECHR (case of Dimitras and Others), again because the plaintiffs were obliged to reveal their religious beliefs in order to be sworn to court by a civil oath. In this decision a recommendation is also made to Greece, on the basis of Article 46 of the ETHR (court decisions being of a compulsory enforcement), to modify the legislation so that it will be in harmony with the Treaty and similar violations be avoided at the future.
http://cm.greekhelsinki.gr/uploads/2010 ... _greek.doc
* On the same day, June 3, 2010, the ECHR announced to our country two new complaints against recording of religion among other personal data in court documents and during religious oath required for sworn testimony.
http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view. ... 6DEA398649
* On June 10 the National Committee for Human Rights refers again to the subject of religious oath by a letter to the Minister of Justice, Transparency and Human Rights, calling on him to undertake “the necessary measures so that obligation of oath, wherever it is included, becomes compatible with the right to religious freedom as established by the Greek Constitution and the European Treaty on Human Rights.”
http://www.nchr.gr/document.php?categor ... nt_id=1016
* To this day, Articles 217, 218 and 220 of the Penal Code are in vigor, violating religious freedom, as if the decision of the ECHR had never been issued (Dimitras and Others vs. Greece).
http://des.panteion.gr/docs/tetradia_teuxos_21.pdf page 14
* Similarly, Article 236 of the Penal Code, referring to the interpreter’s oath, has not been modified, the result being that the forms completed for certifying the employment of an interpreter in court include the field “religion”, as can be seen in the case of Yorgo Papadopoulos.
http://2.bp.blogspot.com/_pkU5KMz8WAw/T ... dikeio.jpg


The issue of the conformation of Greece to the decision of the ECHR and the respect of religious freedom will be discussed in the 1108th meeting of the Committee of Ministers of the Council of Europe, which will take place on March 2011.
https://wcd.coe.int/wcd/ViewDoc.jsp?Ref ... ged=FDC864


Even though the decision of the decision ECHR on the case of Buscarini and Others v. San Marino (judgment 18 February 1999) is invoked in the relevant opinion (2008) of the National Committee on Human Rights (GNCHR),
http://www.nchr.gr/media/gnwmateuseis_e ... o_2008.doc
an opinion to which the Committee refers again in a more recent letter (2010) to the Minister of Justice,
a few days after the conviction of Greece in the case of Dimitras and Others:
http://www.nchr.gr/document.php?categor ... nt_id=1016

* the Prime Minister and almost all Members of Parliament following the national elections of 2009 took a religious oath. Those who did not take a religious oath became the subject of comments on the media and the internet.
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2& ... 18/10/2009
* The President of the Republic, reelected on 2010, took a religious oath (in spite of his participation in the group of 53 who in 1998 had suggested the oath modification for the next Constitutional Reform)
http://www.parliament.gr/sifounakis/thesis2.htm

For reasons that exceed political cost and entail the established political-religious context, violation of politicians’ religious freedom continues, since under the pressure of a possible political strain, they undertake the established oath. Moreover, in this case, there is a paradox: whoever does NOT undertake a religious oath, reveals the fact that he holds different religious beliefs. Therefore:

* On December 2010, during the oath of the elected Municipal and Regional Authorities taken before assuming their charges, those who chose a civil oath were led to an indirect revelation of their religious/political beliefs (namely, the fact that they are not Christian Orthodox).
This brings them to the difficult position of starting their five years’ service hard pressed by the religious-oriented group of the media and the people, to whom the enactment of public will is inseparable from faith to the “prevalent religion”.
Indeed, many citizens wrote personal letters of protest to those elected who did not take a religious oath, reproaching them for not revealing their religious/political beliefs before the elections.
http://www.antibaro.gr/node/2456

On conclusion, we thank you for your attention, hoping to have contributed to the new comprehensive approach of the Commission on personal data protection in the European Union.

The Secretariat of the Atheist Union of Greece
Προηγουμένως η Ένωση Άθεων είχε καταθέσει στο Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, στο Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιστολές, με κοινοποίηση στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ζητώντας ενημέρωση σχετικά με τα τηρούμενα αρχεία που περιλαμβάνουν ευαίσθητα δεδομένα θρησκευτικών ή φιλοσοφικών πεποιθήσεων.

Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει απάντηση στις επιστολές αυτές.
Η θρησκευτική γλώσσα είναι μια μεταφορά. Το πρόβλημα είναι όταν παρασύρεται κανείς από τη μεταφορά κι αρχίζει να τη βλέπει σαν κυριολεξία. Rebbecca Goldstein
Άβαταρ μέλους
tasos_didymoteicho
Δημοσιεύσεις: 9010
Εγγραφή: 30 Δεκ 2010 15:59
Όνομα Ιστότοπου: -

Ουφ, κατάφερα και το διάβασα όλο. Καλό. :clap:
"Του είχαν δείξει την ασημαντότητα και τη φτηνή κενότητα των μικρών θεών της γης, με τα κακομοίρικα ανθρώπινα ενδιαφέροντά τους και τις διασυνδέσεις τους –τα μίση, τους θυμούς, τις αγάπες και τις ματαιοδοξίες τους– τη λαχτάρα τους να τους υμνούν και να θυσιάζουν σ' αυτούς, και την απαίτησή τους να τους πιστεύουν, κάτι άκρως αντίθετο με τη λογική και τη Φύση."
"Through the Gates of the Silver Key" By H. P. Lovecraft (with E. Hoffmann Price)
Άβαταρ μέλους
Βέρα
Δημοσιεύσεις: 777
Εγγραφή: 01 Νοέμ 2010 11:04
Όνομα Ιστότοπου: -

θεωρείς ότι καλύφθηκε το θέμα του στρατού, ή βρίσκεις πως έμειναν κενά/παραλήψεις;
«Η μόνη επαφή της ελληνικής εκκλησίας με το πνεύμα, τα τελευταία εκατό χρόνια, ήσαν οι αφορισμοί του Ροΐδη, του Λασκαράτου και του Καζαντζάκη.» (Νίκος Δήμου)
Άβαταρ μέλους
AoratiMelani
Δημοσιεύσεις: 16164
Εγγραφή: 27 Φεβ 2009 16:19
Όνομα Ιστότοπου: Αόρατη Μελάνη
Επικοινωνία:

from JUST-PRIVACY-CONSULTATIONS@ec.europa.eu
to contact@atheia.gr
date Tue, Jan 18, 2011 at 4:16 PM
subject RE: Consultation on the Commission's comprehensive approach on personal data protection in the European Union

Many thanks for your contribution.

Best regards,
Data Protection Unit
Η θρησκευτική γλώσσα είναι μια μεταφορά. Το πρόβλημα είναι όταν παρασύρεται κανείς από τη μεταφορά κι αρχίζει να τη βλέπει σαν κυριολεξία. Rebbecca Goldstein
Άβαταρ μέλους
AoratiMelani
Δημοσιεύσεις: 16164
Εγγραφή: 27 Φεβ 2009 16:19
Όνομα Ιστότοπου: Αόρατη Μελάνη
Επικοινωνία:

Αναδημοσιεύτηκε εδώ:
http://sfrang2.blogspot.com/2011/01/blog-post_18.html
Η θρησκευτική γλώσσα είναι μια μεταφορά. Το πρόβλημα είναι όταν παρασύρεται κανείς από τη μεταφορά κι αρχίζει να τη βλέπει σαν κυριολεξία. Rebbecca Goldstein
Άβαταρ μέλους
tasos_didymoteicho
Δημοσιεύσεις: 9010
Εγγραφή: 30 Δεκ 2010 15:59
Όνομα Ιστότοπου: -

Βέρα, υποθέτοντας ότι απευθύνεις σε μένα την ερώτηση, αν και μάλλον δε μου ανήκει, καθαρά για το στρατό, να πω εν πρώτοις ότι η δήλωση θρησκεύματος, απ' όσο θυμάμαι, αφορούσε αποκλειστικά τη δυνατότητα ή μη χρήσης όπλου, δηλαδή αν πρεσβεύει κάποιος θρησκεία που να του απαγορεύει να οπλοφορεί και να σκοτώνει. Πέραν τούτου, όλα τ' άλλα είναι απολύτως περιττά (κάποια άλλη φορά θα πω για τις δικές μου μνήμες θητείας, πολύ γέλιο).
Επίσης δεν πρόσεξα να γίνει μνεία στην υποχρέωση (ή μη) παρουσίας δημοσίων λειτουργών κάθε φύσης σε θρησκευτικές εκδηλώσεις και την αποσύνδεση αυτών από άλλες εθνικές γιορτές.
Τέλος πάντων, τα ξαναείπα αλλού, κι ο λόγος που δεν έκατσα εξ αρχής να μπω σε τέτοιες λεπτομέρειες είναι ότι είμαι ρεαλιστής, από τη μία, κι ότι αν γίνουν όοοοοοολες αυτές οι αλλαγές που προτείνονται εγώ θα είμαι πέραν του δεόντος κατενθουσιασμένος. Ούτως ή άλλως, τα θέματα παιδείας και σχολείων είναι σαφώς και πολύ πιο σημαντικά κι ευαίσθητα, όπως και τα λοιπά περί ληξιαρχείων, όρκων και συναφή, σε σχέση μ' αυτά που είχα εγώ θέσει, τα οποία είναι σίγουρα υποδεέστερα.
Δες ακόμα όσα έγραψα μόλις πριν λίγο στην αυτοσύστασή μου για το "φιλόχριστο ημών στρατό" κ.λπ.
"Του είχαν δείξει την ασημαντότητα και τη φτηνή κενότητα των μικρών θεών της γης, με τα κακομοίρικα ανθρώπινα ενδιαφέροντά τους και τις διασυνδέσεις τους –τα μίση, τους θυμούς, τις αγάπες και τις ματαιοδοξίες τους– τη λαχτάρα τους να τους υμνούν και να θυσιάζουν σ' αυτούς, και την απαίτησή τους να τους πιστεύουν, κάτι άκρως αντίθετο με τη λογική και τη Φύση."
"Through the Gates of the Silver Key" By H. P. Lovecraft (with E. Hoffmann Price)
Απάντηση